روانشناسی شخصیتی متحجرین از دیدگاه نهج البلاغه

استاد راهنما:

 جناب آقای دکتر محمد رضا عامریان

    نگارنده:

حکیمه سلیمانیان

چکیده:
متحجرین افرادی هستند که با تنگ نظری و بسته ی ذهنی حاضر به درک و پذیرش نوآوری ها نیستند وجودشان در جامعه اسلامی منجر به رکود و جمود اسلام و احکام آن می شود که با روانشناسی و تحلیل شخصیت آنها که متشکل شده است از رفتارها و عادت ها و تفکرات و … می توان به شناخت و ریشه ی تحجر پی برد تا برای درمان وریشه کنی این بیماری و آفت چاره ای جستجو کرد ، همانطور که برای معالجه هر بیماری ای نیازمند به شناخت و علت آن هستیم . در دوران امام علی (علیه السلام)عده ای از قاریان قرآن و افرادی به ظاهر متعبد که درکنار امام بودند دچار این بیماری شدندو در اثر آن از سپاه امام خارج شدند ودرمقابل آن حضرت قرار گرفتند و با پایبندی به ظواهر آیات و روایات و سردادن شعار لا حکم الا الله منکر ولایت امام شدند که سرچشمه همه انحرافات آن ها شد و همچنین با دخل و تصرف در احکام اسلام و افراط در عبادات و مستحبات تکلف را در دین وارد کردند و کسانی را که با آنها هم عقیده نبودند را کافر می دانستند و با نهایت خشونت به قتل می رساندند که امام علی علیه السلام ابتدا با هدایت و روشنگری بسیاری از آنها را از گمراهی نجات داد و درنهایت با باقی مانده آنها که پیشتاز جنگ با امام شدند جنگید و آنها را سرکوب کرد اما تفکر آنها در تمام مراحل تاریخ ادامه داشته و دارد که ریشه آن را ازعواملی همچون جهل ، دنیا پرستی ، تعصب باطل و عدم سعه صدر می توان دانست همچنین بهره نبردن از عقل و پیروی کورکورانه و بدون تحقیق از روایات و توجه نکردن به نقش زمان در کاربرد آنها را می توان از دلایل بوجود آمدن اشعریان و اخباری ها بعد از خوارج دانست و امروزه افرادی که بینش صحیحی از دین و دنیا ندارند با سرسپردگی به رهبران شیطان صفت به قصد قربت به کشتار مسلمانان می پردازند و نیز تفکراتی مانند جدایی دین از سیاست و وجود روحانیون بی خاصیت در حوزه های علمیه که فاقد روحیه ی انقلابی هستند و با خودخواهی دست به تخریب اعضای فعال می زنند منجر به رکود و جمود هر چه بیشتر اسلام و احکام آن می شود که برای مقابله با شیوع آفت تحجر در جامعه و افزایش متحجرین می توان از چیزی بهره برد که توسط اولین متحجرین نفی شد و آن ولایت یک رهبر فقیه می باشد و همچنین با افزایش آگاهی و بصیرت وقدرت و درک و تجزیه و تحلیل افراد جامعه نسبت به مسائل پیرامون و اعتدال گرایی از گرایش افراد به فرقه های جمود آمیز جلوگیری کرد و نیز پس از شناسایی متحجرین می توان با نصیحت و روشنگری به درمان آنها پرداخت و درصورت مقاومت آنها را از بین برد تا اسلام ناب محمدی بدون وجود مانعی در سراسر جهان گسترش یابد.

 کلید واژه ها: روانشناسی – شخصیت –متحجر –امام علی (ع)

بازشناسي تطبيقي هويت اجتماعي بانوي اسلامي و زن غربي

استاد راهنما

سرکار خانم مریم جهازي

پژوهشگر

مريم فرح بخش

چکیده

مقام زن در هر جامعه وتمدن معیاری است  که با آن می توان فرهنگ و تمدن یک کشور و یا یک عصر و دوره را مورد قضاوت قرار داد تعیین این که چه عوامل و چه عناصری مقام زن را مشخص می کند ، کاری چندان آسان نیست . مقام زن از دیدگاه قانون و از حیث نظری یک چیز است و مقام و موقعیت او در زندگی روزمره چیزی دیگر . این دو بر یکدیگر تأثیر دارند ولی هرگز به طور کامل با یکدیگر منطبق نمی شوند ، و مقام زن در هر برهه ایی از تاریخ ، ترکیب خاصی از این دو عنصر است.

   آنچه در این تحقیق بررسی شده عواملی است که باعث هویت بخشی به یک بانو میشود دریک نگاه مقایسه ای عوامل مشابهی چون تفسیر خلقت زن ،زن در خانواده و زن در جامعه با زیر مجموعه هایشان در دو تفکر ونگاه اسلامی وغربی به طور جداگانه در دوفصل مجزا مورد مطالعه قرار گرفت در فصل اول هویت اجتماعی زن در غرب مورد بررسی قرار گرفت وباعناوین زن در نگاه غرب که تفسیر خلقت از منظر ایین های باستانی غربی وادیان الهی غربی ونگاه به زن در قرون وسطی ودوران معاصر را شامل میشود هم چنین زن در خانواده غربی در زیر مجموعه های همسری ومادری وتاثیر فمنیسم برکانون خانواده غربی بررسی شد  ودر ادامه زن در جامعه غربی با زیر مجموعه های اشتغال ،تحصیلات وپوشش مورد بررسی قرار گرفت ودر فصل دوم هویت اجتماعی بانوی اسلامی تحت عناوین زن در نگاه اسلام با زیر مجموعه تفسیر خلقت و تکامل معنوی زن از منظر قرآن بررسی شده است و در ادامه زن در خانواده اسلامی با زیر مجموعه همسری و مادری و تاثیر فمنیسم اسلامی بر خانواده و در ادامه زن در جامعه اسلامی که در این مبحث به ضرورت واهمیت حضور زنان در جامعه از منظر قرآن واز منظر رهبر انقلاب اسلامی (دامت برکاته )وبه مقوله پوشش به طور کامل پرداخته شدودر پایان هم پس از بررسی وتطبیق مطالب که سعی شده بود همه از جهات مشابه در دو نگاه اسلام وغرب گردآوری شود نتیجه ای که حاصل شد این بود که غرب با صدها سال مطالعه وتحقیق اندیشمندان ونظریه پردازان وتدوین چند ده معاهده وقرارداد در حفظ وحراست از حقوق وشئون زنانش نتوانسته ذره ای از هویتی را که هزار وچهارصد سال پیش اسلام  به بانوان جهان هدیه کرده را فراهم کند.

کلید واژه: زن - هویت اجتماعی - تفکر غرب  - اسلام

 

ادامه »

آسیب شناسی طلاق بر فرزندان

استاد راهنما

سرکار خانم فاطمه مظفری( زید عزها)

نگارنده

مرضیه نجفی

چکیده

 دراین  تحقیق با هدف آسیب شناسی پدیده طلاق والدین و تأثیر آن از جنبه های مختلف بر زندگی وروان کودکان مورد بررسی قرار گرفته شده است. طلاق یک پدیده و معضل اجتماعی است که تمام ابعاد جامعه را در بر می گیرد و خانواده که اساسی ترین رکن اجتماع می باشد بیش تر در معرض این آسیب اجتماعی می باشد چون محل انس و رشد اعضا و افراد می باشد اگر متزلزل شود آسیب های جبران ناپذیر آن همه افراد خانواده را تحت تأثیر قرارمی دهد، و اثر سوءآن تمام عمر  همراه آنهاست.طلاق ضمن برهم زدن تعادل روانی، عاطفی افراد خانواده موجب بروزآسیب های اجتماعی می شود بنابراین باید تدابیر لازم برای حفظ و انسجام خانواده به کار رود همانطور که در آیات وروایات درباره ازدواج وتشکیل خانواده ومبغوض بودن طلاق تأکید شده است. لذا ضرورت دارد که وظایف و نقاط مثبت زندگی افراد (زن وشوهر)را به انان یادآوری کنیم تا به راه حل آخر (طلاق) برای رفع وحل مشکلات خود نرسند.

 این تحقیق به صورت توصیفی- تبیینی ارائه شده در قسمت اول تحقیق که شامل مباحث مقدماتی است به مواردی چون تعریف موضوع، اهمیت و ضرورت آن، هدف از این تحقیق، سوالات تحقیق، فرضیه و پیش فرض های تحقیق، روش تحقیق و در آخر محدودیت ها و موانع تحقیق پرداخته است و قسمت دوم آن مفهوم شناسی می باشد.

طلاق گسستن و فرو پاشیدن و نابودی کانون گرم و آرام بخش زندگی است که اثرات جبران ناپذیری بر اعضای خانواده می گذارد.

قسمت دوم تحقیق که شامل مباحث اصلی می باشد به جایگاه خانواده و عوامل طلاق به آسیب های آن بر خانواده و فرزندان و اجتماع می پردازد.

اهمیت خانواده در اینجاست که جامع بزرگ انسانی از همین خانواده ها تشکیل می شود و نوع روابط خانواده و روابط افراد در اجتماع و نظام اجتماعی اثر گذار خواهد شد و به همین دلیل امر طلاق در آیات و روایات به شدت نکوهش شده است و راهکارهای متعددی برای کاهش آن و در صورت وقوع طلاق راهکارهایی برای کاهش اثرات آن بیان شده است. از آسیب های طلاق می توان به آسیب های آن بر همسران و هم چنین بر فرزندان نام برد که به دنبال آن این آسیب ها متوجه اجتماع هم خواهد شد.

از آسیب های آن بر فرزندان می توان به مشکلات روحی و روانی در فرزندان- تباه شدن آینده ی آنان- گرایش به مفاسد اجتماعی و… اشاره کرد.

در قسمت آخر تحقیق به راهکارهای جلوگیری و کاهش طلاق پرداخته ایم که شامل راهکارهای فردی از جمله افزایش اطلاعات و آشنایی با حقوق و وظایف و راهکارهای خانوادگی مانند رفع اختلافات از طریق بزرگان فامیل- عدم دخالت های  بی مورد در زندگی زوجین و کم کردن توقعات اشاره کرد.

راهکارهای اجتماعی طلاق نیز مانند آموزش زوجین- دوره های قبل از ازدواج و… می توان اشاره کرد.

واژگان کلیدی:آسیب شناسی، طلاق، زوجین، فرزندان،جامعه.

فهرست مطالب

عنوان                      صفحه

مقدمه. 1

کلیات… 2

الف_ مباحث مقدماتی.. 3

1- تعریف و تبیین موضوع. 3

2- اهمیت و ضرورت تحقیق.. 3

3- اهداف و فوائد تحقیق.. 4

4- پیشینه موضوع تحقیق.. 4

5- سوال های تحقیق.. 4

6- فرضیه ی تحقیق.. 4

7- پیش فرض های تحقیق.. 5

8- روش تحقیق.. 5

9-  مفاهیم و متغیرها 5

10- ساختار تحقیق.. 5

11-محدودیت ها و مشکلات و موانع تحقیق.. 6

ب_مفهوم شناسی.. 7

1- آسیب شناسی.. 7

2- طلاق در اصطلاح( از نظر فقه) 8

3- طلاق از نظر حقوق و قانون.. 9

فصل اول.. 11

اهمیت خانواده 11

فصل دوم. 15

مسئله طلاق از نظر قرآن و اسلام. 15

الف: مسئله ی طلاق از نظر قرآن.. 16

1- تقدم امساک بر تسریح.. 17

2- توصیه فراوان درباره ی دقت در انتخاب همسر. 18

3- سفارش آیات و احادیث درنهی از طلاق.. 18

ب: زشتی طلاق.. 20

ج:جواز طلاق از نظر اسلام. 22

د:جواز طلاق از نظر جامعه شناسان.. 23

فصل سوم. 25

انواع طلاق.. 25

الف: انواع طلاق از نظر روانشناسان.. 26

1- طلاق عاطفی.. 26

2-  طلاق اقتصادی.. 28

3- طلاق قانونی.. 28

4-طلاق توافقی والدین.. 28

5- طلاق اجتماعی.. 28

6- طلاق روانی.. 28

ب: انواع طلاق از نظر جامعه شناسان.. 30

1- طلاق های آشکار و طلاق های پنهان.. 30

ج: انواع طلاق از نظر اسلام. 30

فصل  چهارم. 31

علل و انگیزه های طلاق.. 31

الف: علل و انگیزه های طلاق.. 32

1- نازائی.. 32

2- وسوسه دیگران.. 33

3- تفاوت های سنی زن ومرد. 33

4- عوامل اقتصادی.. 33

5- تغییر نگرش ها نسبت به ازدواج.. 34

6- تغییر ساختار خانواده 34

7- تغییر نقش های جنسیتی.. 35

8-  استقلال اقتصادی زنان.. 35

9- فاصله فرهنگی زوجین.. 36

10-آزادی روابط جنسی.. 36

11-رابطه فرهنگ مدرنیته و طلاق.. 37

12- نبودن برنامه منظم میان زن و شوهر. 38

13- بی توجهی زن به امور زناشویی.. 38

14- تحقیر زن توسط شوهر. 39

15- میگساری.. 39

16-خیانت… 40

17- شک…. 40

18- بد حجابی.. 40

19- اینترنت و ماهواره 41

فصل  پنجم.. 44

تاثیر منفی طلاق بر زوجین.. 44

الف: تاثیر طلاق بر زوجین.. 45

فصل ششم.. 48

اثرات منفی طلاق بر روی فرزندان.. 48

الف: اثرات منفی طلاق بر روی فرزندان.. 49

1-  تأثیر روانی ـ عاطفی طلاق بر فرزندان خردسال.. 55

2- اثرات روانی ـ عاطفی طلاق بر کودکان سنین دبستان.. 60

3- تأثیر روانی ـ عاطفی طلاق بر نونهالان و نوجوانان.. 62

4-  اثرات روانی ـ عاطفی طلاق بر جوانان.. 69

5- تأثیر طلاق در افت تحصیلی کودکان.. 69

6-  تأثیر طلاق در ازدواج و تشکیل خانواده  فرزندان.. 71

فصل هفتم.. 72

اثرات منفی طلاق بر اجتماع. 72

الف: اثرات منفی طلاق بر اجتماع. 73

1- خانواده از هم گسیخته و آسیب های اجتماعی.. 74

2-کناره گیری اجتماعی.. 77

ب: راهکارهای جلوگیری و کاهش طلاق.. 77

1- راهکارهای فردی.. 78

2- راهکارهای خانوادگی.. 79

3- راهکارهای اجتماعی.. 80

ج: راهکارهای پیشگیری از طلاق.. 80

1- راهکارهای فرهنگی.. 80

2-راهکارهای اجرایی.. 81

د: را ه های پیشگیری.. 82

نتیجه گیری.. 86

منابع و مآخذ. 87

 

راههای درمان سوء ظن و بدبینی در خانواده از منظر قرآن و روایات

استاد راهنما:

 احمد نظری

        پژوهشگر:

 مرضیه ملک شاهکویی

چکیده

از جمله آفت های ویرانگر باغ سر سبز زندگی، سوء ظن و بد گمانی افراد خانواده نسبت به یکدیگر است. شرط داشتن یک زندگی ایده آل و موفق، مصونیت در برابر گمان های بد است.

سوء ظن همچون طوفان تکان دهنده ای، ستون های استوار زندگی را متزلزل می سازد. این صفت رذیله که نوعی بیماری روحی تلقی می شود، گاه تا جایی پیش می رود که امنیت افراد خانواده را در افکار یکدیگر از بین می برد، به گونه ای که اگر با منطق صحیح و بینش درست حل نشود، افراد را تا عمق ضلالت و پستی پیش خواهد برد.

در نتیجه شخص بدبین از هم نشینی با دوستان و رفت و آمدهای مفید اجتناب می ورزد و به تنهایی و عزلت بیشتر تمایل دارد و از شادی و نشاط روحی بی بهره است و شاید کار به جایی برسد که از همه کس و همه چیز هراس پیدا کند و هر تحرکی را از سوی هر کس به ضرر خود می بیند و چنین تصور می کند که همگان کمر به نابودی و حذف او بسته اند.

انسان بد گمان در اثر دوری از معاشرت های سودمند و فاصله گرفتن از دیگران از تکامل و رشد فکری باز می ماند و همیشه تنهاست و از تنهایی رنج می برد و از کمترین صفای روحی برخوردار نیست. آن که زندگیش همراه با سوء ظن است همیشه در دل به بد گویی و غیبت دیگران مشغول و از این جهت است که برخی از علمای اخلاق از سوء ظن به غیبت قلبی و باطنی نام برده اند.

همچنین در جمعی که دیدگاه های منفی و گمانه زنی های بی دلیل در مورد دیگران، امری رایج و عادی باشد، دوستی و الفت از میان آنان رخت بر می بندد و حجم غیبت به سبب بد گمانی افزایش می یابد. بدگمانی و سوء ظن نوعی ستمگری در حق دیگران است و باعث افزایش ترس میان آحاد جامعه می شود؛ زیرا مردم پیوسته در هراس اند که مبادا بی دلیل در معرض اتهام قرار بگیرند و آبروی آنان به مخاطره بیفتد.

یکی از راه های درمان بدبینی و سوء ظن داشتن تعهد در زندگی مشترک است البته همسران وظیفه سنگینی نسبت به یکدیگر دارند تا به بهبود زندگی شان کمک کنند آن ها باید تا حد امکان رفتارهای یکدیگر را حمل به صحت نمایند و با دوری از مواضع تهمت و سوء ظن و توجه به محاسن حسن ظن و مفاسد سوء ظن می توانند به درمان هر چه بهتر این بیماری کمک شایانی کنند

کلید واژه‌ها: عوامل، سوء ظن، بدبینی، خانواده.

ادامه »

نعمت شناسی با محوریت سوره الرحمن

استاد راهنما

وجیهه اشرفی

نگارنده

فاطمه عسکری

چکیده

سوره «الرحمن» سوره ای است مدنی و به بیان و شمارش بخش عظیمی از نعمتهای مادی و معنوی خدا و آشنایی با ولی و صاحب واقعی نعمتها و شکر و سپاس آن می پردازد. و نیز به علوم روز مثل نظم عمومی در جهان خلقت و محاسبات دقیق در حرکات کرات آسمانی و گسترش و استقرار زمین بر مبنای نیاز بشر و وجود موجودات در کرات آسمانی و… توجه می کند.

این سوره با رحمت خدا و بیان نعمات الهی شروع می شود و با صفات جلال و جمال و کمال و عظمت الهی و تحسین و تمجید خداوند در برابر خلقت،عظمت و اوصاف والای او،پایان می پذیرد .

 مفسران معتقدند این سوره به طور کلی بیانگر نعمتهای مختلف معنوی و مادی خداوند بر بندگان است که از راه فضل خود ارزانی داشته است ، به طوری که می توان نام این سوره را سوره رحمت،یا سوره نعمت یا (سوره فضل خدا) گذارد و به همین دلیل با نام مبارک «الرحمن» که بیانگر رحمت واسعه الهی است،آغاز شده است و با جلال و اکرام خداوند پایان یافته است و حدود 31 بار جمله «فبای آلاء ربکما تکذبان» که به وسیله آن از بندگانش اقرار بر نعمت های خود می گیرد در آن ذکر شد.

در این سوره  نعمت های خداوند در دو بخش ذکر شده است . بیان نعمت های بزرگ خلقت، تعلیم و تربیت،حساب و میزان، چگونگی خلقت انس و جن، نشانه ها و آیات خداوند در زمین و آسمان است.و در آخر از نعمتهای دنیوی فراتر رفته سخن از نعمتهای جهان دیگر است که با دقت و ظرافت خاصی ریزه کاری های نعمتهای بهشتی اعم از باغها،چشمه ها، میوه ها و همسران زیبا و با وفا و انواع لباسها،و هدف شناخت نعمت ها و توفیق شکرگذاری با ریشه دادن توانایی ها و پرورش استعدادهای انسان است.

کلیدواژه: نعمت،رحمن،نعمت های مادی،رحمانیت

 

ادامه »

 انواع ظلم و آثار و پیامدهای آن در قرآن

استاد راهنما :

فاطمه صغری شعبانی

نگارنده:

زینب فیضی

چکیده

بر اساس آموزه های دینی آن چه که می تواند جامعه بشری را از ظلمات دوری از اخلا قیامت و آلوده شدن به لجنِ زا فساد ظلمات کج فهمی ها و بدعت ها، بی عدالتی و نارضایتی ذلت و خواری ناامنی و محو شدن ارزش های انسانی و تسلط نااهلان و ظالمان نجات دهد شناخت پیدا کردن است در زمینه اقسام ظلم و عوامل آن همچون خشونت خود خواهی، جاه طلبی و پیامدهای ظلم و به تبع آن تلاش در رفع موانع فردی و اجتماعی در فرد و جامعه است این پژوهش به استناد به بافت و سیاق آیات قرآن کریم به تبیین واژه ظلم و بررسی علل و عوامل و اقسام آن و چگونگی فراگیری آن که موجبات چنین پدیده ی شومی در جامعه می شود پرداخته و به این پرسش پاسخ داده است که آثار و پیامدهای ظلم در قرآن چگونه است؟ و راههای مبارزه مبارزه با ظلم چیست؟ و سپس پیامدهای ظلم پذیری آن را در بین دینداران بازگو می نماید و در پایان به اختصار راهکارهای مبارزه با ظلم چه از جنبه فردی و چه اجتماعی اشتاره می کند.

کلیدواژه: ظلم-ظلم پذیری-خودخواهی-جاه طلبی.

ادامه »

ویژگی های مبلغ دینی در قرآن

استاد راهنما :

سرکار خانم وجیهه اشرفی

پژوهشگر:

زهرا ملکی

چکیده

تحقیق پیش رو با عنوان ویژگی های مبلغ دینی در قرآن به  بررسی صفات یک مبلغ  می پردازد.. به دلیل این که مبلغین امروزه وظایف سنگینی در تبلیغ دین  عهده دارند باید دارای ویژگی ها و خصوصیات خاص اخلاقی باشند تا به این وسیله خودشان الگوی نمونه یک مبلغ برای جامعه بوده و علاوه بر این با داشتن این صفات بتوانند به اهداف اصلی خود دست پیداکنند. و از آن جا که پیامبران الهی اولین مبلغان عرصه دین  و دینداری بودند بنابر این می توان از شیوه های برخورد و تبلیغ آن ها در جذب مخاطبین الگو گرفت.

تبلیغ کلمه ای است که در قرآن بسیار استعمال شده است به طوری که برای رسیدن به اهداف استفاده از تبلیغات صحیح ضرورت دارد و اصلی ترین وظیفه پیامبر اسلام نیز همین بوده است. در مرحله اول تبلیغ دین و بهره گیری از روش های صحیح آن برعهده انبیاء و امامان معصوم است اما در مرحله بعدی این وظیفه بردوش عالمان و متولیان فرهنگی و تبلیغی جامعه قرار دارد.

این تحقیق به بررسی بیان شیوه های تبلیغ از جمله روش همراهی ، بیان استدلال، مناظره آزاد و … می پردازد و هم چنین خصوصیات بارز اخلاقی ، علمی و عملی مبلغ را بیان کرده و بررسی می کند تا به این طریق مبلغ با داشتن این صفات بتواند به هدف اصلی خود برسد.

درمجموع می توان گفت یک مبلغ دینی باید نسبت به هدف خود آگاهی کافی را داشته باشد و در امر تبلیغ شجاعت ، سعه صدر، آگاهی از علوم روز و … داشته باشد تا بتواند به هدف مقدس خودکه تبلیغ دین و جذب انسان ها به دین و هدایت مردم است برسد.

کلیدواژه:تبلیغ،مبلغ،مبلغ دینی

 

ادامه »

معانی استفهام در سوره بقره «به صورت تطبیقی»

استاد راهنما:

سرکار خانم مریم جهازی

نگارنده

خدیجه درویشی

چکیده

این پژوهش تلاشی در جستجوی بررسی معانی استفهام در سوره بقره به صورت تطبیقی می باشد که موارد استعمال ادات استفهام در سوره بقره در معنای حقیقی بسیار اندک است و غالباً در معنای مجازی استعمال شده است و بیشترین پرسش ها در سوره بقره متضمن معنای مجازی(انکار ، توبیخ ،تعجب و عبرت آموزی)می باشد و باید توجه داشت که موارد فراوانی ، نظیر اختلاف در گوینده ،اختلاف مخاطب و  حالات او،اختلاف در مقدر ،اختلاف در قرائت و تغییر مکان وقف و سیاق و…  می تواند نقش مهمی را در فهم دقیق جملات پرسشی این سوره وغیر آن ایفا کند .

و موضوعاتی که در آنها استفهام به کار رفته  غالبا در اعتقاد و توجیه آن،استدلال و مناظره،برانگیختن و حساب ، قیامت ،عناد با کافرین و منافقین و عبرت آموزی می باشد

واژگان کلیدی: استفهام، استفهام حقیقی ،استفهام مجازی ،استفهام توبیخی ،استفهام انکاری

 

ادامه »

مصادیق اخلاق کاربردی در سوره حجرات

استاد راهنما :

سرکار خانم فاطمه مظفری(زیدعزها)

نگارنده:

 انسیه قربانزاده

چکیده

خداوند وقتی راجع به انسان صحبت می کند،خاطر نشان می سازد که به انسان روحی داده است که از آن تعبیر به (روح من) می کند و اخلاق ،آن ویژگی منحصر به فرد انسانی است که روح خدا در آن دمیده شده است و با حیوان به معنای موجود لا یعقل افتراق می یابد.از اینجاست که بررسی صفات اخلاقی در انسان حائز اهمیت می باشد.

بنابراین در این تحقیق اهداف و ضرورت اخلاق هم مورد بررسی قرار گرفته است. از جمله اهداف این تحقیق، دستیابی به اخلاق مصداقی و رفتاری در جامعه اسلامی در مقابل رهبر جامعه و در برابر سایر افراد جامعه می باشد. و از ضرورت آن، این است که از آنجایی که اخلاق در واقع نمو دینداری در اسلام است پس ضرورت دارد که به عنوان یک مسلمان با اخلاق اسلامی آشنا شده و در عمل  اخلاق اسلامی را به کار ببریم.    

این تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد که شامل مواردی چون تعریف موضوع، هدف تحقیق، پیشینه ی تحقیق، سوالات تحقیق، زمینه تحقیق و پیش فرض های تحقیق، و روش تحقیق است و در آخر آن به محدودیت ها و موانع تحقیق نیز اشاره شده است و بعد از آن مفهوم شناسی تحقیق است. اخلاق به معنای سرشت و سجیه به کار می رود. چه سجایای نیکو و چه سجایای ناپسند. اخلاق در اصطلاح به معنای صفات راسخ نفسانی و یا ملکه ی نفسانی به کار می رود که بیشتر منظور صفات مثبت اخلاقی می باشد.

در پژوهش های اخلاقی با سه نوع اخلاق روبه رو هستیم که شامل: اخلاق توصیفی( توصیف اخلاقیات افراد)، فرا اخلاق( تحلیل مفاهیم و احکام اخلاقی)، اخلاق هنجاری( بررسی افعال اختیاری انسان از جهت خوبی و بدی).

یکی از زیر شاخه های اخلاق هنجاری، اخلاق کاربردی می باشد به این معنا که مسائل و موضوعیات اخلاقی را در حوزه های خاصی از زندگی فردی و اجتماعی بررسی می کند.

اهمیت اخلاق در آنجاست که هدف از بعثت آخرین پیامبر الهی به اتمام رساندن مکارم اخلاقی می باشد.

در قرآن کریم دستورات اخلاقی مورد تاکید است و در آیات متعدد به آن پرداخته شده است از جمله سوره ی مبارکه حجرات که مشحون از دستورات اخلاقی فراوان است.

ما در این تحقیق برآنیم که به مصادیقی از اخلاق کاربردی در دو جهت1- در مواجهه با رسول خدا( صلی الله علیه و آله) .2- در برابر سایر افراد اجتماع اشاره کنیم.

از اخلاق های مورد انتظار در مورد رهبری اطاعت بی چون و چرا از ایشان و رعایت ادب در مقابل ایشان می باشد و از اخلاق های اجتماعی  می توان به برادری، حسن ظنّ، عیب جویی نکردن، عدم غیبت و… اشاره کرد.

واژگان کلیدی: مصادیق، اخلاق، کاربردی، اجتماع، رهبر.

ادامه »

کارگاه« نقد نحله ها و فرق انحرافی»

مدرسه علمیه امام جعفر صادق علیه السلام سطح (2) شاهرود

تاریخ برگزاری: روز شنبه 97/10/8

 

روز شنبه مورخ 97/10/8 کارگاهی با عنوان « نقد نحله ها و فرق انحرافی» در سالن اجتماعات مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) با همکاری واحد پژوهش و واحد فرهنگی این مدرسه و سازمان تبلیغات شهر شاهرود برگزار گردید. در ابتدای کارگاه کارشناس محترم «حجت الاسلام و المسلمین رضا محمدی» به طور کلی فرقه ها را به دو دسته تقسیم نمودند: 1. فرقه ی غیرانحرافی2. فرقه های انحرافی. ایشان بیان داشتند: تنها فرقه ای که از صراط مستقیم منحرف نشده است، شیعه اثنی عشری می باشد. شما برای تحقیق در این زمینه می توانید به کتاب های جامعه کبیره -که بهترین منبع ما در امام شناسی است– و کتاب ملل و نحل مراجعه کنید. ایشان متذکر شدند: هر فردی برای ورود در بحث نقد فرقه ها و نحله های انحرافی باید نخست سیر مطالعاتی 2 الی 3 ساله در این زمینه داشته باشد، تا خود دچار انحراف نگردد. گام اول برای انجام این سیر، مطالعه کتاب های درسی است. گام دوم کتاب های شبه درسی مانند: مقدمه ای بر جهان بینی شهید مطهری، کتاب های فلسفه و عقاید آقای مصباح، کتاب های آیت الله مکارم شیرازی، امام شناسی و معاد شناسی علامه تهرانی و … می باشد. گام سوم شناخت قران به عنوان بهترین کتاب عقیدتی است برای این شناخت باید به سراغ کتاب منشور جاوید، مکارم القران، معارف قران، اخلاق در قران و … رفت. گام چهارم مطالعه عقاید در روایات است. ایشان برای مطالعه در این زمینه کتاب های مرحوم شیخ صدوق، سیر شبر و … را پیشنهاد کردند. گام پنجم مطالعه کلام تخصصی است. بهترین کتاب در این زمینه کشف المراد علامه حلی می باشد. جناب اقای محمدی در ادامه کارگاه شاخه های متعدد فرقه های انحرافی را معرفی نمودند و توضیحاتی در این زمینه دادند. در پایان به سوالات طلاب پاسخ داده شد و از ایشان پذیرایی به عمل آمد.

به گزارش روابط عمومی مدرسه علمیه امام جعفر صادق علیه السلام واحد خواهران؛ روز شنبه مورخ 8/10/97 کارگاهی با عنوان « نقد نحله ها و فرق انحرافی» در سالن اجتماعات مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) با همکاری واحد پژوهش و واحد فرهنگی این مدرسه و سازمان تبلیغات شهر شاهرود برگزار گردید.

در ابتدای کارگاه کارشناس محترم «حجت الاسلام و المسلمین رضا محمدی» به طور کلی فرقه ها را به دو دسته تقسیم نمودند: 1. فرقه ی غیرانحرافی2. فرقه های انحرافی.

ایشان بیان داشتند: تنها فرقه ای که از صراط مستقیم منحرف نشده است، شیعه اثنی عشری می باشد. شما برای تحقیق در این زمینه می توانید به کتاب های جامعه کبیره -که بهترین منبع ما در امام شناسی است– و کتاب ملل و نحل مراجعه کنید.

ایشان متذکر شدند: هر فردی برای ورود در بحث نقد فرقه ها و نحله های انحرافی باید نخست سیر مطالعاتی 2 الی 3 ساله در این زمینه داشته باشد، تا خود دچار انحراف نگردد. گام اول برای انجام این سیر، مطالعه کتاب های درسی است. گام دوم کتاب های شبه درسی مانند: مقدمه ای بر جهان بینی شهید مطهری، کتاب های فلسفه و عقاید آقای مصباح، کتاب های آیت الله مکارم شیرازی، امام شناسی و معاد شناسی علامه تهرانی و … می باشد. گام سوم شناخت قران به عنوان بهترین کتاب عقیدتی است برای این شناخت باید به سراغ کتاب منشور جاوید، مکارم القران، معارف قران، اخلاق در قران و … رفت. گام چهارم مطالعه عقاید در روایات است. ایشان برای مطالعه در این زمینه کتاب های مرحوم شیخ صدوق، سیر شبر و … را پیشنهاد کردند. گام پنجم مطالعه کلام تخصصی است. بهترین کتاب در این زمینه کشف المراد علامه حلی می باشد.

جناب اقای محمدی در ادامه کارگاه شاخه های متعدد فرقه های انحرافی را معرفی نمودند و توضیحاتی در این زمینه دادند.

در پایان به سوالات طلاب پاسخ داده شد و از ایشان پذیرایی به عمل آمد.