راههای درمان سوء ظن و بدبینی در خانواده از منظر قرآن و روایات

استاد راهنما:

 احمد نظری

        پژوهشگر:

 مرضیه ملک شاهکویی

چکیده

از جمله آفت های ویرانگر باغ سر سبز زندگی، سوء ظن و بد گمانی افراد خانواده نسبت به یکدیگر است. شرط داشتن یک زندگی ایده آل و موفق، مصونیت در برابر گمان های بد است.

سوء ظن همچون طوفان تکان دهنده ای، ستون های استوار زندگی را متزلزل می سازد. این صفت رذیله که نوعی بیماری روحی تلقی می شود، گاه تا جایی پیش می رود که امنیت افراد خانواده را در افکار یکدیگر از بین می برد، به گونه ای که اگر با منطق صحیح و بینش درست حل نشود، افراد را تا عمق ضلالت و پستی پیش خواهد برد.

در نتیجه شخص بدبین از هم نشینی با دوستان و رفت و آمدهای مفید اجتناب می ورزد و به تنهایی و عزلت بیشتر تمایل دارد و از شادی و نشاط روحی بی بهره است و شاید کار به جایی برسد که از همه کس و همه چیز هراس پیدا کند و هر تحرکی را از سوی هر کس به ضرر خود می بیند و چنین تصور می کند که همگان کمر به نابودی و حذف او بسته اند.

انسان بد گمان در اثر دوری از معاشرت های سودمند و فاصله گرفتن از دیگران از تکامل و رشد فکری باز می ماند و همیشه تنهاست و از تنهایی رنج می برد و از کمترین صفای روحی برخوردار نیست. آن که زندگیش همراه با سوء ظن است همیشه در دل به بد گویی و غیبت دیگران مشغول و از این جهت است که برخی از علمای اخلاق از سوء ظن به غیبت قلبی و باطنی نام برده اند.

همچنین در جمعی که دیدگاه های منفی و گمانه زنی های بی دلیل در مورد دیگران، امری رایج و عادی باشد، دوستی و الفت از میان آنان رخت بر می بندد و حجم غیبت به سبب بد گمانی افزایش می یابد. بدگمانی و سوء ظن نوعی ستمگری در حق دیگران است و باعث افزایش ترس میان آحاد جامعه می شود؛ زیرا مردم پیوسته در هراس اند که مبادا بی دلیل در معرض اتهام قرار بگیرند و آبروی آنان به مخاطره بیفتد.

یکی از راه های درمان بدبینی و سوء ظن داشتن تعهد در زندگی مشترک است البته همسران وظیفه سنگینی نسبت به یکدیگر دارند تا به بهبود زندگی شان کمک کنند آن ها باید تا حد امکان رفتارهای یکدیگر را حمل به صحت نمایند و با دوری از مواضع تهمت و سوء ظن و توجه به محاسن حسن ظن و مفاسد سوء ظن می توانند به درمان هر چه بهتر این بیماری کمک شایانی کنند

کلید واژه‌ها: عوامل، سوء ظن، بدبینی، خانواده.

ادامه »

مثبت اندیشی و اثرات آن در زندگی ازدیدگاه آیات و روایات

نگارنده: طیبه علی بیگی

چکیده

زندگی انسان ها بازتاب افکار آن هاست. فکر عنصری زنده و خلاق بوده و انسان ها همواره با نوع تفکر خود و نگرشی که به جهان دارند، از یکدیگر متمایز می شوند. در رابطه با اندیشه انسان، دو جنبه ی تفکر مثبت و منفی مطرح است. مثبت اندیشی نحوه تفکر خوشبینانه و امیدوارانه به زندگی است که در آن انسان به جنبه های خوشایند و روشن زندگی خود توجه کافی می کند. در حقیقت این نوع تفکر فرد را قادر می سازد نسبت به رفتارها ، نگرش ها، احسان ها ، علایق و استعدادهای خود و دیگران برداشت و تلقی مناسبی داشته باشد و با حفظ آرامش و خونسردی بهترین و عاقلانه ترین تصمیم را بگیرد.

اما اگر انسان و اندیشه هایش منفی باشد، یا او را برای همیشه متوقف کرده و یا به انحراف برده و در مسیری خارج از مسیر واقعی خلقت می کشاند. در واقع افکار منفی، افکاری بازدارنده و مخرب هستند که وقتی به ذهن راه یابند، تعمیم یافته و به سرعت تمام ذهن را اشغال می کنند. مطالعات انجام گرفته نشان می دهد که افراد مثبت اندیش در مقایسه با افراد منفی باف ، عمر طولانی تر و سلامتی بیشتری دارند. و از نظر شغلی به موفقیت های بیشتری دست می یابند همینطور زندگی خانوادگی آن ها از استحکام بیشتری برخوردار بوده و  در مقابله با رویدادهای تنش زای خانواده با برنامه ریزی و خویشتن مداری مقابله می کنند.

در منابع اسلامی از مهم ترین فضایلی که در رشد و تکامل انسان ها و نیزدر وحدت و تکامل مادی و معنوی جامعه نقش به سزایی دارد، مثبت اندیشی و خوش بینی است. آیات قرآن و سخنان اهل بیت علیهم السلام نیز این نوع نگرش را تایید کرده، راهکارهایی را در جهت رسیدن به آن ارائه می دهند. ترتیب اثر ندادن به سوء ظن و بدبینی ، پرهیز از پیش داوری و قضاوت عجولانه، نیک انگاری، محبت و همبستگی، صله رحم، توکل، توجه به حضور خداوند، امید به خدا و آینده و توجه به جنبه های مثبت زندگی و تفسیر عقلانی و منطقی رویدادها و وقایع و انتظار مثبت از آینده و تمرین و تکرار، از مهم ترین این راهکارها در جهت زدودن افکار منفی و رسیدن به نتیجه مطلوب مطرح شده است.

کلیدواژه: مثبت، مثبت اندیشی،حسن ظن،سوءظن،بدبینی،شادی