انواع ظلم و آثار و پیامدهای آن در قرآن

استاد راهنما :

فاطمه صغری شعبانی

نگارنده:

زینب فیضی

چکیده

بر اساس آموزه های دینی آن چه که می تواند جامعه بشری را از ظلمات دوری از اخلا قیامت و آلوده شدن به لجنِ زا فساد ظلمات کج فهمی ها و بدعت ها، بی عدالتی و نارضایتی ذلت و خواری ناامنی و محو شدن ارزش های انسانی و تسلط نااهلان و ظالمان نجات دهد شناخت پیدا کردن است در زمینه اقسام ظلم و عوامل آن همچون خشونت خود خواهی، جاه طلبی و پیامدهای ظلم و به تبع آن تلاش در رفع موانع فردی و اجتماعی در فرد و جامعه است این پژوهش به استناد به بافت و سیاق آیات قرآن کریم به تبیین واژه ظلم و بررسی علل و عوامل و اقسام آن و چگونگی فراگیری آن که موجبات چنین پدیده ی شومی در جامعه می شود پرداخته و به این پرسش پاسخ داده است که آثار و پیامدهای ظلم در قرآن چگونه است؟ و راههای مبارزه مبارزه با ظلم چیست؟ و سپس پیامدهای ظلم پذیری آن را در بین دینداران بازگو می نماید و در پایان به اختصار راهکارهای مبارزه با ظلم چه از جنبه فردی و چه اجتماعی اشتاره می کند.

کلیدواژه: ظلم-ظلم پذیری-خودخواهی-جاه طلبی.

ادامه مطلب :

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                       صفحه

مقدمه. 1

کلیات.. 2

الف- مباحث مقدماتی.. 3

1-تعریف و تبیین موضوع. 3

2-پیشینه تحقیق.. 4

3-پرسش های اصلی و فرعی.. 4

4- روش تحقیق.. 4

ب- مفهوم شناسی.. 5

1- معنای لغوی ظلم. 5

2- معنای اصطلاحی ظلم. 6

فصل اول. 8

انواع ظلم. 8

1- ظلم به نفس… 9

اول: عوامل ظلم به نفس… 11

2- ظلم به خدا 12

اول: موارد ظلم به خدا 14

یکم: شرک.. 14

دوم: کفر. 15

3- ظلم به دیگران( ظلم اجتماعی) 15

اول:مصادیق ظلم اجتماعی( دیگران) 16

فصل دوم. 19

عوامل ظلم. 19

الف: خشونت.. 20

1- انواع خشونت.. 21

اول:خشونت در قلمرو رفتار فردی.. 21

دوم:خشونت در قلمرو رفتار اجتماعی.. 21

2- برابری ظلم و خشونت.. 22

ب: خود خواهی.. 23

1- پیامدهای خود خواهی( تکبر) 25

اول: محروم شدن از علم و دانش… 25

دوم: سرچشمه ی اصلی بسیاری از گناهان است.. 25

سوم: مایه تنفر و پراکندگی مردم. 26

چهارم: سبب از دست دادن امکانات زندگی.. 26

ج) جاه طلبگی.. 26

1- علل و انگیزه جاه طلبی.. 27

اول: حکومت بر دل ها 27

دوم:  حقارت و کم بینی.. 27

سوم: شیوه رفتار مرئوس… 28

فصل سوم. 29

آثار و پیامدهای ظلم. 29

الف: پیامدهای ظلم و ظلم پذیری.. 30

1- آثار فردی.. 30

اول: آثار دنیوی ظلم. 30

یکم : عذاب وجدان. 30

1- دیدگاه شهید مطهری( رحمه الله) 31

2- نقش احساس گناه 32

3- زمینه عذاب وجدان. 32

4- درمان عذاب وجدان. 32

دوم: قصاص… 33

دوم: آثار فردی ظلم( اخروی) 34

یکم: لعن.. 34

1- لعن در قرآن. 35

2- لعن کنندگان. 35

دوم:عذاب الهی در آخرت.. 36

1-عذاب اخروی.. 36

2- آثار اجتماعی.. 37

اول:تاثیر سرنوشت انسان ها 37

دوم:فرو پاشی و هلاکت جوامع بشری(زوال حکومت) 38

سوم: اختلاف و تفرقه. 42

یکم: اثرات تفرقه. 42

دوم: تفرقه افکنی برترین تلاش… 44

سوم: فقر و تنگدستی.. 44

چهارم:خطر پدیده فقر. 45

پنجم: نا امنی و عدم آرامش  و عدم امنیت در جامعه. 46

ششم: از بین رفتن ارزش های انسانی حاکم بر جامعه. 47

فصل چهارم. 48

راه های مبارزه با ظلم. 48

الف: راه کارهای مبارزه با ظلم. 49

1- درمان فردی.. 49

اول: تزکیه و تهذیب نفس… 49

دوم:توجه به معاد. 53

یکم:آثار معاد( یاد مرگ) 53

1- زنده شدن دل و آسان شدن مرگ.. 53

2- بی اعتنایی به دنیا و آمرزش گناهان. 53

3- بیداری از غفلت و نابودی شهوات.. 54

الف- اثر تربیتی معاد در افراد. 54

ب)آثار تربیتی معاد در اجتماع. 55

2-درمان اجتماعی.. 56

اول: امر به معروف و نهی منکر. 56

یکم:سیمای امر به معروف.. 56

دوم: اوّلین وظیفه انبیاء 57

سوم:  امر به معروف سخن عدالت.. 58

چهارم:هدف نهایی از امر به معروف و نهی از منکر. 59

دوم: معنای جهاد. 60

یکم:  فلسفه و اهداف جهاد. 60

1-دفاع از کیان اسلام و مسلمانان. 61

2- حفظ پایگاه های خدا پرستی و توحید. 61

3- دفاع از مظلومان و مستضعفان( مومن و غیر مومن) 61

نتیجه گیری.. 63

منابع. 64

 

طلاب و پژوهشگران گرامی جهت مطالعه تحقیق پایانی می توانند به مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) شاهرود مراجعه کنند.