تاثیر تقیدات مذهبی بر سازگاری زوجین

                                                مرضیه اسماعیلی[1]

چکیده

دینداری عامل موثر برروابط خانوادگی است و با نظر به اینکه در شرایط کنونی استحکام ارزش های دینی درخانواده یکی از اهداف جامعه اسلامی ما است، پژوهش در این زمینه ضروری است. و همچنین در این مقاله عواملی که بر سازگاری زندگی زناشویی نقش موثری دارند مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته شده است. در این تحقیق سعی بر آن است که ابعاد جهت گیری مذهبی را بر سازگاری زناشویی مورد بررسی قرار داد. میزان سازگاری زناشویی در بین افرادی که تقیدات مذهبی زیادی دارند بیشتراز کسانی است که دارای تقیدات مذهبی کمی هستند، پس می توان میزان پایبندی مذهبی و رشد معنوی افراد را به عنوان عاملی مهم در میزان سازگاری و رضایت زناشویی معرفی کرد. تاثير دين و باورهاي ديني در سلامت فرد و جامعه بسيار پراهميت است مي توان در گرو اعتقادات و اعمال صالح و اخلاقي پسنديده به يک آرامش رواني دست يافت و انسان معتقد را به يک انسان سرزنده و بشّاش که هميشه درحال تلاش و تکاپوست در مي آورد. این تحقیق به روش کتابخانه ای، توصیفی ارائه شده است.

واژگان کلیدی:  اعتقادات مذهبی، سازگاری  زوجین، همدلی،

…………………………………………………………………….

[1] طلبه سطح دو (کارشناسی) حوزه علمیه امام جعفر صادق(علیه السلام)، شهرستان شاهرود

نقش خانواده در آموزش دینی کودکان   

                             مرضیه اسماعیلی[1]                                                                                                 

چکیده

تأثیرات نهاد خانواده بر تعلیم و تربیت مذهبی کودکان اهمیت بسیار دارد . بدین منظوردستورات پیامبراکرم صلی‏ الله‏ علیه ‏و‏آله در زمینه توجه به پرورش کودکان بسیارسفارش شده است. از رفتار آن حضرت با کودکان به خصوص نوه ‏های ایشان امام حسن و امام حسین علیهما السلام در اثبات این مهم کمک گرفته شده است. سرانجام، رفتار محبت‏آمیز والدین در محیط خانواده نسبت به تربیت فرزندان و پرورش روحی و عاطفی آنان مهم تلقی کرده و در اثبات آن، در سیره نبوی مدد جسته و بر عدم تبعیض بین فرزندان تأکید شده است. مهم‏ترین نکته‏ای که توجه ما را به رابطه دین و خانواده جلب می‏کند آن است که باورها و احساسات دینی طی دوره کودکی، در محیط صمیمی و منظّم خانواده شکل می‏گیرد و پرورش می‏یابد، به گونه‏ ای که دیدگاه کودک را نسبت به زندگی و رفتار آینده تحت تأثیر قرار می‏دهد. اسلام معیارهای مهمی را برای تشکیل زندگی خانوادگی مبتنی بر بنیادهای سالم و نیز ایجاد فضای معنوی، که کودک اولین تأثّرات شخصیت ‏ساز را از آن فضا دریافت می‏دارد، در نظر گرفته است.روش این مقاله به صورت توصیفی و با تکیه برمتون دینی است.

واژگان کلیدی: آموزش دینی، تربیت، خانواده،فرزندان

…………………………………………………………………
[1] - طلبه سطح دو (کارشناسی) حوزه علمیه امام جعفر صادق(علیه السلام)، شهرستان شاهرود

پیامد های هوای نفس و خواهش های نفسانی در کلام امام علی علیه السلام

فاطمه اسماعیلی[1]

چکیده

هوای نفس یکی از موضوعات مهم و مورد ابتلای انسان در زمینه اخلاق است که ارتباط مستقیم با سعادت و شقاوت انسان دارد و سرچشمه بسیاری از لغزش­ها وگناهان انسان می باشد درباره پیامد­های هوای نفس و پیروی از خواهش­های نفسانی، تعبیرات دقیق، حساب شده و تکان دهنده ای در آیات قرآن واحادیث معصومین علیهم السلام دیده می شود که در این نوشتار تنها به کلام و روایات پیشوای متقیان حضرت علی علیه السلام در این زمینه پرداخته شده و بعد از بررسی مفهوم نفس ومراتب آن به بررسی هوای نفس و آثار و پیامدهای پیروی از آن در کلام آن بزرگوار اشاره شده است . از نتایج حاصله این نوشتار بعد از آگاهی به آثار مخرب پیروی از هوای نفس این است که مبارزه با هوای نفس کلید سعادت انسان و بالعکس عدم مبارزه با آن و پیروی از هوای نفس باعث بازماندن از تکامل و بدبختی و شقاوت انسان می­شود .

روش انجام کار توصیفی و مطالب به شیوه کتابخانه­ای جمع آوری شده است  .

واژگان کلیدی  

نفس، هوای نفس، تهذیب نفس .امام علی ع

…………………………………………………….

[1]- سطح دو، مدرسه علمیه فاطمیه سلام الله علیها گرمسار، پست الکترونیکی : esmailifatemeh99@gmail.com .

بررسی جایگاه صبر و ارتباط آن باارزش های معنوی
فاطمه اسماعیلی[1]

چکیده
یکی از فضیلت های اخلاقی مورد تاکید قرآن و روایات اهل بیت صفت صبر می باشد که در معارف دینی از ارکان مهم ایمان دانسته شده است وجود بیش از نهصد روایت و ذکر بیش از صد بار این واژه به همراه مشتقات خود در قرآن نشان از اهمیت ویژه این فضیلت اخلاقی از دیدگاه دین مبین اسلام و قرآن کریم دارد. در این مقاله بعد از بررسی معنای لغوی و اصطلاحی و اقسام و مراتب این فضیلت به تبیین جایگاه و ارتباط صبر با مفاهیمی از جمله نماز، توکل، تقوا، امر به معروف ونهی از منکر و … با روش توصیفی و از طریق کتابخانه­ای پرداخته شده است. از نتایج حاصله این نوشتار که بیشترین اهمیت را دارا می باشد این است که صبر کلید گشایش و رستگاری است و بدون صبر انجام طاعات و ترک معاصی دوا و بقایی ندارد.

کلید واژه: ارزش های معنوی، شکیبایی، صبر.

……………………………………………………..
 
[1]-  سطح دو، مدرسه علمیه فاطمیه سلام الله علیها گرمسار، پست الکترونیکی : esmailifatemeh99@gmail.com

نفقه والدین و ضمانت اجرای آن در فقه امامیه و حقوق ایران

طیبه عرب احمدی[1]

چکیده

نفقه اقارب، نفقه‌ای است که به گروه خاصی از نزدیکان فرد تعلق می‌گیرد؛ به شرط اینکه، برای تأمین معیشت خود، تمکن مالی نداشته باشند. به بیان دیگر، چگونگی استحقاق افراد بر این نوع از نفقه و الزام فرد نفقه‌دهنده به آن، تفاوت‌هایی با نفقه زوجه دارد.

براساس مبانی فقه امامیه، نفقه زوجه نه تنها دارای ویژگی ها و امتیازاتی نسبت به نفقه اقارب است؛ ماهیت آن نیز متفاوت است. این ماهیت متفاوت علت و مبنای امتیازات نفقه زوجه است و حمایت از زوجه در چارچوب این ماهیت متفاوت جای دارد. فقه اقارب، مشروط به احتیاج و فقر واجب‌النفقه است؛ در حالی که نفقه زوجه در صورت بی‌نیازی او نیز واجب است اما این امر، با ملکیت اقوام و خویشان واجب‌النفقه نسبت به چیزی که دریافت کرده است، منافاتی ندارد.و به عبارتی ماهیتاً حكمی تكلیفی و فاقد اثر وضعی است یا حداكثر نوعی التزام و تعهد صرف محسوب می شود. به این سبب، حتی در صورت استنكاف منفق، دینی برای اوایجاد نمی شود مگر اینكه براساس اذن حاكم، نفقه به عنوان قرض، از طرف شخص ثالث پرداخت شود.لذا در این مقاله درصدد بررسی نفقه اقارب بخصوص والدین و ضمانت اجرای آن هستیم تا این که خلا های قانونی را در این مورد بشناسیم و تا به این وسیله بسیاری از مسائل مربوط به نفقه اقارب بخصوص والدین حل شود و غیر قابل حل باقی نماند.

کلیدواژه: نفقه، نفقه اقارب، اقارب،والدین، نفقه والدین

………………………………………………………………

[1] - طلبه سطح(2)، حوزه علمیه امام جعفر صادق(ع)، شهرستان شاهرود

راز ماندگاری انقلاب اسلامی ایران

طیبه عرب احمدی[1]

چکیده

انقلاب بزرگترین واقعه تاریخی است و بالاترین تحول را در شئون سیاسی، اجتماعی و فرهنگی به وجود می آورد. حکومت استبدادی را واژگون کرده و ملتی را پایه گذاری می کند که پایه اش فلسفه نوین، رشد و تعقل ، آزادی و عدالت است. انقلاب آزادی عقیده و تساوی حقوق افراد را استوار می سازد به عبارتی تراکم بدبختی، مصائب، ظلم و شکنجه ، بیدادگری، بی عدالتی، ریاکاری و مفاسد دیگر در روی هم توده ای از عدم رضایت و از جان گذشتگی به وجود می آورد.که با جرقه ای محترق شده و تحول عظیمی در دستگاه یک کشور به وجود می آورد. هدف اصلی این تحقیق تبیین دقیق مولفه های انقلاب اسلامی و راز ماندگاری آن از جمله مردمی بودن، جامع بودن شعارها، اسلامی بودن و … می باشد.

بررسی کردن علل انقلاب ها به ما کمک می کند تا بتوانیم عواملی را که باعث دگرگونی ها و ماندگاری انقلاب می شود بهتر بشناسیم به این طریق زمینه های رشد و تعالی آن را فراهم کنیم.

کلیدواژه: انقلاب، رازماندگاری، انقلاب اسلامی

………………………………………………………
[1] - طلبه سطح(2)، حوزه علمیه امام جعفر صادق(ع)، شهرستان شاهرود

جایگاه تربیتی سکوت در آیات و روایات

 طاهره عسکری[1]

چکیده

    دین اسلام با برخورداری از منابع غنی  « قرآن و سنت » برنامه ی تربیتی همه جانبه ای به جهانیان عرضه می کند. یکی از ابعادی که دین اسلام آن را به خوبی تبیین می کند ، (سکوت ) است . گرچه هر عضوی از اعضای بدن آدمی نقش تعیین کننده در سعادت و شقاوت وی ایفا می کند ، لیکن برخی از اعضا و جوارح همچون زبان ، گوش ، چشم و … از اهمیت ویژه ای برخوردارند. در این میان زبان به عنوان عضوی کوچک و از نعمت های بزرگ و الطاف خداوندی است. عضوی کوچک ولی جرم و عصیانش بزرگ است.

  در همه ی رفتار های  انسانی ، رفتارهای عاقلانه و دوری از رفتار جاهلانه در اسلام مورد اهمیت و تاکید می باشد، سکوت و اظهار نظر، به عنوان یک رفتار انسانی از این امر مستثنی نیست. موضوع سکوت چون از یک سو به آیات و روایات وابسته است لذا منابعی که در این زمینه استفاده شده است بحث روایی و تفسیری بوده است ، و از سویی دیگر چون از موضوعات اخلاقی است به منابع اخلاقی هم مراجعه شده است. هدف از انجام این تحقیق، تبیین و توصیف جایگاه و منزلت سکوت و خاموشی در تعلیم و تربیت می باشد.

واژگان کلیدی:

آثار سکوت، اهمیت سکوت، جایگاه تربیتی سکوت

………………………………………………………….

۱.طلبه سطح دو ( کارشناسی )، حوزه علمیه امام جعفر صادق ( علیه السلام )، شهرستان شاهرود .

                       مبانی آموزش خداشناسی و مفاهیم دینی به کودکان و نوجوانان

                                                                                               فاطمه عابدی[1]

چکیده

    تربیت دینی و آموزش راههای شناخت خدا یکی از دغدغه های مهم والدین و مربیان می باشد.اعتقادات دینی تاثیر عمیق بر صلاح فردی و اجتماعی افراد دارد و سعادت اخروی که نهایت کمال انسانی است را سبب می شود.آموزش مفاهیم دینی و شناخت خدا برای کودکان و نوجوانان به دلیل دارا بودن ویژگی های خاص و حساس ، کاری دشوار و ظریف است .  هدف این مقاله بررسی روش ها و شیوه های آموزش خداشناسی و مفاهیم دینی به کودکان و نوجوانان می باشد. برای بهبود روند این آموزش ها مواردی از راههای اثبات و شناخت خداوند ذکر شده است.در ادامه چند مورد از اصول آموزش مبانی دینی برای والدین و مربیان بیان شده تا راه روشن تری برای آموزش  کودکان خود داشته باشند  و در پایان مواردی از روش ها و شیوه ها برای موثر و کارامد بودن این اصول بیان شده است.

واژگان کلیدی : خداشناسی ، فطری بودن ، کودکان ، نوجوانان ، مفروض گرفتن

[1] .طلبه سطح (2)،حوزه علمیه امام جعفر صادق (علیه السلام) ،شهرستان شاهرود ، تاریخ پذیرش مقاله مرداد 98.

                      تبیین ارتباط نفس و بدن از دیدگاه حکمت صدرایی

                                                                                                                   فاطمه عابدی[1]

چکیده

   مسئله نفس و بدن و رابطه آن دو، از مسائل دیرین فلسفی است.در فلسفه اسلامی، ملاصدرا توانست با ابداع مبانی فلسفی جدیداز قبیل تشکیک در وجود و حرکت جوهری طرحی نو از مسائل فلسفی از جمله مسائل نفس ارائه دهد. ایشان قائل به دوگانگی نفس و بدن نمی باشند بلکه رابطه نفس و بدن را بر اساس نظریه تشکیک تبیین می کنند. ملاصدرا با رد نظریه قدیم بودن نفس و حادث شدن آن،دیدگاه دیگری در نحوه پیدایش نفس بر می گزیند که به جسمانیة الحدوث بودن نفس معروف است. ایشان این نظریه را با توجه به آیه چهاردهم سوره مومنون به دست آورده‌اند. وبر همین مبنا، نفس را جوهری سیال می داند که بر اساس حرکت جوهری از نقص ( جسمانیت) به کمال ( روحانیت )سیر می کند. ملاصدرا بر مبنای حدوث جسمانی نفس و حرکت جوهری آن، رابطه نفس و بدن را رابطه اتحادیه می داند. وی ضمن پذیرش وجود فاصله فراوان میان نفس ناطقه عقلی و بدن جسمانی، بر واسطه بودن روح بخاری میان نفس و بدن تاکید داشته و وجود مرتبه و بدن مثالی را نیز که میان روح بخاری و نفس ناطقه قرار می گیرد ضروری می داند.

واژه های کلیدی : حدوث جسمانی نفس ، حرکت جوهری (اشتدادی) ، روح بخاری و بدن مثالی ، نفس ، یگانه انگاری.

…………………………………………………………………………………

[1] - طلبه سطح (2) ،حوزه علمیه امام جعفر صادق (علیه السلام) ،شاهرود ،تاریخ پذیرش مقاله مرداد 98

مراتب استکمال نفس از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه

مهناز حسینی[1]

چکیده

نفس وجودی است حقیقتی ولی دارای مراتب، پایین ترین مرتبه نفس فقط یک رتبه از بدن بالاتر است ولی بالاترین مراتب آن حتّی از اعظم ملائک نیز برتر است. اگر انسان جنبه های روحانی خود را تقویت کند با فرشتگان و ارواح پاک همراه می شود و اگر جنبه جسمانی خود را تقویت کند به حیوانات و درندگان شبیه می شود اگر بخش روحانی بر جسمانی پیروز شود و تیرگی های جسمانی را از خود دور کند علم به حقایق برای او روشن می شود و محبّت حق تعالی در او آشکار و به فضایل نیک متصف  می شود و در این حالت است که نورانیّت الهی بر او ظاهر می شود.

از آن جا که انسان دارای دو بعد جسمانی و روحانی است اصالت بخشیدن به هر یک از این دو بعد در حرکت وی به سوی کمال متفاوت خواهد بود و از منظر قرآن و نهج البلاغه اصالت انسان با بعد روحانی اوست و کمال و تقرب انسان به سوی پروردگارش نیز از طریق همین بعد مسیر خواهد شد. بنابراین شناخت درست از مراتب انسان، برای رشد بعد روحانی وی ضروری است همجنین برای بیان غایت انسان نیز شناخت مراتب کمال وی امری لازم می باشد.

کلید واژه ها: قرآن، نفس، عقل، استکمال، اخلاق

…………………………………………………………………

[1] - سطح دو، حوزه علمیه امام جعفر صادق(علیه السلام)