خشونت خانگی علیه زنان از منظر اسلام

طاهره جمشیدی پور، راحله عرب یارمحمدی

چکیده

خشونت خانگی شایع ترین شکل خشونت علیه زنان با بیشترین عوارض اجتماعی، روانی، اقتصادی است. خشونت شوهران مسئله ای است که حیات خانواده و جامعه را تهدید می کند. خشونت نسبت به زنان در خانواده واقعیتی آزاردهنده است. این نوع خشونت عرصه زندگی را بر زن و شوهر تنگ می کند و اثرهای متعدد و قابل توجهی بر کودکان و نوجوانان شاهد این خشونت، بر جای می گذارد. تحقیقات نشان می دهد در خانواده هایی که فرزندان، کتک خوردن مادران خود را تجربه کرده اند، در بزرگسالی، دختران تمایل به تحمل همسرآزاری دارند و پسران، کتک زدن همسر را حق قانونی خود می دانند. اینگونه خشونت ها در همه کشورها گزارش شده و موضوع اصلی کنفرانس حقوق بشر ” وین ” در سال 1997 بود که در آن ابعاد گوناگون خشونت و راهکارهای عملی کاهش آن بیان شد. به طور کلی تا زمانی که تغییرات اساسی بر ساختار فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مردم سراسر جهان به وجود نیاید، زن نمی تواند بر جایگاه شایسته و بایسته خود تکیه زند و ادعای رفع تبعیض و به دنبال آن رفع خشونت علیه خود را داشته باشد.

کلید واژه ها: خشونت، خشونت خانگی، زنان، اسلام

زنان عاشورایی

تهیه کنندگان:

زینب رستمی

محبوبه بختیاری

چکیده

علت اینکه امام حسین (علیه السلام) زنان و فرزندان را با کاروان خود همراه کردند این بود که امام حسین (علیه السلام) می دانست نیروی نظامی تنها عمل و وجدان اسلامی را حفظ می کند. از نظر ایشان نیاز به تکان سخت و جنبش قلوب و احساسات وجود داشت . بدین سبب بود که وی تصمیم گرفت تا با قربانی کردن خود و اصحابش و تحمل مصائب و رنج های فراوان به هدفش نائل شود . امام می خواستند تا پیام آوری خون شهدای کربلا ، بدست اسرای  باقیمانده از حادثه کربلا انجام پذیرد.

زنان کاروان امام حسین (علیه السلام) نقش مهم و اثر گذاری در واقعه عاشورا و حوادث بعد از آن ایفا کردند. زنانی بودند که به همراه همسران خود در بین راه به کاروان امام حسین (علیه السلام) پیوستند و زنانی همانند دیلم (همسر زهیر بن قین) نیز بودند که در همراه کردن همسران خود به کاروان امام حسین (علیه السلام) بسیار نقش مؤثری داشتند. زنانی نیز بودند که گرچه در کاروان امام حسین (علیه السلام) حضور نداشتند ولی با تأثیر گرفتن از حادثه ی عاشورا در حوادث بعد از آن و ادامه رسالت نقش داشتند.

از دقت در تاریخ عاشورا به دست می آید که خود اسارت اهل بیت (علیهم السلام) به عنوان اسارت در حرکت امام حسین (علیه السلام) موضوعیت داشته است. اگر پیام عاشورا ، را به وسیله پیام رسانهای دیگر غیر اسرا به گوش مردم آن روز می رساند نمی توانست هیچ سخن و پیامی جای اسارات را بگیرد. اصلاً خود رسالت به عنوان اسارت ، ضربه ی محکمی بود بر دستگاه بنی امیه و سندی بود بر حقانیت حرکت عاشورا از جانب امام حسین(علیه السلام).

زنان اهل بیت (علیهم السلام) که بعد از عاشورا به اسارت برده شده بودند با سخنرانی ها وخطبه های خود توانستند ضربه ی محکمی بر دستگاه حکومت یزید وارد وحقانیت خود را ثابت کنند . آنها توانستند پیام عاشورا ،را به مردم شهرهای کوفه شام و دیگر مردم برسانند و آنها را متوجه ی غفلتی که در آن فرو رفته بودن کنند و زمینه ی قیام و حرکت های بعدی توسط مردم را فراهم کنند. آنها باعث تحولی عمیق در جامعه آن رزو کوفه و شام شدند.

کلید واژه : زن ، عاشورا ، زنان عاشورایی

ادامه »

اعتیـــــاد و مواد مخدر به ویژه در زنان

گردآورنده: زهرا عامری

چکیده:

اعتیاد به مواد مخدر به عنوان جدی ترین مسئله اجتماعی در ایران مطرح می باشد که باید مورد بررسی قرار گیرد چرا که زن به عنوان مدیر داخلی منزل و معدن عاطفه و محبت می باشد و اگر دچار چنین مشکلی بشود بنیاد خانواده از هم گسسته می شود. مقاله ی حاضر به زمینه کمی پیدایش و گسترش اعتیاد در زنان، مشکلات روانی، اجتماعی، اقتصادی ناشی از آن موانع درمان اعتیاد در زنان و تفاوت های جنسیتی در سوء مصرف مواد و درمان آن می پردازد.

بر اساس تحقیقات به عمل آمده زنان در روابط نزدیک و صمیمانه بیشتر از طریق همه خویش به اعتیاد روی می آورند. همچنین نیروهای منفی گرده همسالان ممکن است رفتار دختران و زنان را بیش از رفتار پسران و مردان تحت تأثیر قرار می دهد.

اعتیاد زنان، علاوه بر بیماری های سوءتغذیه، فشار خون بسیار بالا و سرطان، آنان را در معرض بیماری های خطرناکی مانند هپاتیت و ایدز قرار می دهد. زنان معتاد در مقایسه با مردان احتمال بیشتری وجود دارد که به بیماری های زنانه و معظلات آن دچار شوند. درباره موانع درمان، زنان بر اساس نگرش اجتماعی و فرهنگی به اعتیاد، اغلب به دلیل اعتیاد شان نسبت به مردان معتاد انگ منفی تر زده می شوند. نگرش اجتماعی درباره ناپسند بودن زدن معتاد یک مانع عمده در درمان آن ها به حساب می آید.همچنین مراقبت از بچه مانعی دیگر برای درمان آن هاست.

این درحالی است که زنان نسبت به مردان احتمال کمتری دارد که از خانواده و دوستان برای ترک مواد حمایت دریافت کنند.

  کلیدواژگان: اعتیاد، زنان، موانع درمانی، تفاوت های جنسیتی

ادامه »

اشتغال زنان از منظر اسلام

پژوهشگر: زهرا پیوندی

چكيده

 زنان به عنوان تشكيل دهنده نيمي از جمعيت جوامع در توسعه و سرنوشت جامعه سهيم مي باشند, دين اسلام كه دين همه جانبه و در امور مختلف صاحب نظر، اين مسئله را فراموش نكرده و سخنان گوهرباري در اين باره بيان فرموده است.

در اسلام زن همچون مرد از شخصيت كاملي برخوردار می باشد و درهويت انساني ميان زن و مرد تفاوتي نيست. قرآن طينت و سرشت آن را هم جنس مرد مي داند و هيچ تفاوتي در خلقت زن و مرد وجود ندارد. هر يك داراي خصوصيات انساني مشترك می باشند و در عين حال دارای تفاوت هاي جسماني و رواني، بگونه ای كه هر دو شاهكار خلقت اند و آفرینش آن ها بر پايه حكمت و هدف الهي استوار است .

اسلام همان حقوقي كه براي مرد قائل بوده است، متناسب با توانايي ها و روحيات زنان براي وي نيز قائل شده است. اهميت نقش و مشاركت زنان در عرصه هاي مختلف توسعه بر كسي پوشيده نيست و علاوه بر توسعه، نيازها و بكار گيري دانايي و استعدادهاي زنان خود عاملي است در روي آوردن آنان به اشتغال. كسب عزّت فردي، اجتماعي، بالارفتن قدرت اعتماد به نفس و امرار معاش در خانواده هاي بي سرپرست نيز هر يك می توانند در اين باب موثر باشند.

درنتيجه زنان اين نقش ها را بايد با نقش همسري و مادري كه در دين مبين اسلام حائز اهميت است همراه نموده که اين مسئله نياز به برنامه ريزي دقيق و مبتني بر دستورات الهي دارد تا زنان بتوانند در كنار نقش هاي خانگي، نقش هاي اجتماعي، اقتصادي و … خود را ايفا نمايند و با كم كردن از كميّت ساعات حضور در منزل بر كيفيت آن بيفزايند چرا كه توجه به همسر و فرزندان از نظر اسلام اهميت بسياري دارد و به همين دليل اين دين الهي نيكو شوهر داري را جهاد زن مي داند و بهشت برين را زير قدوم مادران بيان مي کند.

علاوه بر اين مسائل با توجه به رشد فرهنگي، علمي و ارتقاء سطح تحصيلي زنان و به تبع آن روي آوردن به اشتغال در برخي موارد و بالعكس تأثيرات اشتغال بر رشد يا ركود فرهنگ، ارتقاء سطح اخلاق و …، هر يك از زن و مرد مي بايست اخلاق حضور در محل كار كه همان اصول اسلامي مي باشد را رعايت كنند، من جمله: داشتن پوشش كافي و غير محرك، عدم نگاه و سخنان شهوت انگيز، توكل و خود را در حضور خدا احساس نمودن و … .

كتاب آسماني قرآن، تفاسیر، منابع روايي چون بحارالانوار، اصول و فروع كافي، وسائل الشیعه، مستدرک الوسائل، نهج البلاغه و ديگر كتبي كه در باب زن و مسائل مربوط به زن و خانواده و … به رشته تحرير درآمده اند در پيشبرد تحقيق حاضر كمك زيادي نموده و مسائلي چون جواز اشتغال و ضرورت اشتغال زنان و فوايد و مشكلات آن را جواب گو بوده اند.

اين تحقيق كه برخاسته از نظرات آخرين دين الهي است تمام جوامع و كل بشريت اعم از زن و مرد را در بر مي گيرد، به گونه ای که اين دو جنس در كليه رفتار خود در پيمودن مسير حركت، لاجرم به هم وابسته و گاهاً پيوسته مي باشند پس به دور از هر گونه شائبه ای مي توان بيان داشت كه تحقيق در مورد اشتغال زنان بطور مستقيم و غير مستقيم مي تواند آگاهي هايي را نيز در مورد اشتغال مردان بيان نمايد .

واژگان كليدي اين تحقيق عبارتند از: اشتغال یا كار و خانواده.

ادامه »