فساد اداری و راهکارهای اداری- سیاسی مقابله با آن

مرضیه رجبی[1]

چکیده

فساد به عنوان پدیده غیرقابل اجتناب و نابهنجار در بین تمام جوامع از گذشته تا به امروز وجود داشته است و به نظر مي رسد در هرجایي که میزاني از اختیار نهفته است، وجود فساد، یک امر غیرقابل اجتناب تلقي شود. فساد اداري جرمي خاص است که توسط کارمندان دولت ارتکاب مي یابد. فساد اداری،  داراي انواع گوناگوني است که بخشي از آنها جرایم مالي از قبیل ارتشا و اختلاس است. در اسلام، به طورکلي، براي پیشگیري از گناه و دوري از رذایل و هرگونه آلودگي و انحراف، دستورالعمل هایي پیش بیني شده که موجب احیاي ارزش هاي اخلاقي در جامعه و درنتیجه دوري مردم، خصوصاً کارمندان و کارگزاران از گناه و جرم مي شود.

روش تحقیق در این مقاله به صورت مطالعات کتابخانه ای است و با مطالعه آیات و روایات و بررسی سیره نبوی و حکومت علوی دریافته می شود که اگرچه درگذشته اداره به معنای امروزی وجود نداشته است، لکن در تعلیمات اسلامی برای مبارزه با فساد اداری از تدابیر پیش گیرانه مانند ، تحول در نگرش کارگزاران نسبت به مسئولیت و مدیریت، شایسته سالاری در نظام اداری، عدالت اقتصادی، نظارت و کنترل، مشارکت مردم با سازمان ها و… به عنوان اولین گام و سپس از تدابیر پیش گیرانه کیفری مانند توبیخ، محرومیت از خدمات دولتی کارگزاران فاسد، باز ستاندن اموال نامشروع و بازگرداندن آن به بیت المال به عنوان ضمانت اجرای کیفری استفاده شده است.

کلید واژه: فساد، اداره، فساد اداری

[1] - دانش اموخته  مقطع کارشناسی(سطح دو)، حوزه علمیه حضرت معصومه(سلام الله علیها)، شهرستان شاهرود