بررسی تطبیقی مصادیق اهل بیت در آیه تطهیر از دیدگاه فریقین

سمیرا فدایی[1]

چکیده

آیه تطهیر به بخش پایانی آیه 33 سوره ی احزاب گفته می شود که به دلیل سیاق لفظی و معنایی متمایز و خاصی که نسبت به ابتدای آیه در نظم موجود قرآنی دارد، در فرهنگ قرانی شیعه آیه ای مستقل تلقی می شود. استقلال آیه افزون بر ظاهر روشن آن به روایاتی متکی است که فریقین در شان نزول آن یاد کرده اند. در این آیه خطاب به اهل بیت (علیه السلام) از اراده ی الهی مبنی بر تطهیر ایشان چنین یاد می کند «إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكمُ‏ْ تَطْهِيرا » بدون تردید مراد از اراده در این آیه اراده ی تکوینی است نه تشریعی زیرا خداوند آیه را با کلمه ی «انما» که از قوی ترین ترین ادات حصر است آغاز نموده است و اذهاب رجس را منحصر به پنج تن آل عبا کرده است و اگر مراد اراده ی تشریعی بود شامل تمامی افراد بشر می شد و اختصاص به اهل بیت نداشت ،بنابراین وقتی اراده تکوینی شد، عصمت اهل بیت ثابت و بقیه افراد بشر، از جمله همسران رسول خدا، بنی هاشم و…  از دایره ی آن خارج خواهند شد.

 روایات فراوانی در منابع اهل سنت وجود دارد که رسول خدا(صلی الله علیه و آله) صراحتاً مصداق« اهل بیت» در آیه تطهیر را روشن کرده است بیشترین روایات از قول ام المومنین ام سلمه و عایشه وارد شده است که هر دوی آن ها با اصرار فراوان این آیه را مختص به اهل کساء دانسته اند،ولی  متاسفانه مخالفان اهل بیت (علیهم السلام) همواره سعی کرده اند که دیگران از جمله ام المومنات را مشمول این فضیلت بزرگ نمایند در حالی که با تدبر در این آیه بطلان گفتار آن ها روشن می شود. برای اثبات این قضیه دلایل بسیاری وجود دارد که در این تحقیق دلایل روایی، ادبی، سیاقی طرفین مورد بررسی قرار گرفته است.  مقایسه میان دلایل هر یک از فریقین در مورد آیه تطهیر، نشان می دهد که ادله اهل سنت ضعیف تر و دلایل تشیع از اتقان قوی تری برخوردار است.

کلیدواژه: تطهیر،اهل بیت، ،فریقین،کساء.

………………………………………………………….

[1] - دانش آموخته سطح دو، حوزه علمیه امام جعفر صادق (علیه السلام)، شهرستان شاهرود