مفهوم و مراتب ولایت در قرآن کریم

سیده زهرا موسوی[1]

چکیده

ولایت یکی از ارکان اصلی و آموزه های اساسی دین اسلام بوده و به تعبیر دقیق تر اصلی ترین آموزه های آن است. هدف اصلی آن تحقیق بررسی مولفه های ولایت مداری و عوامل موثر بر تحکیم آن بر مبنای آیات قرآن کریم و روایات معصومین( علیه السلام) است. فصل های مختلف این تحقیق شامل دلایل اهمیت ولایت مداری، مولفه های ولایت مداری، عوامل موثر در تحکیم ولایت مداری، آثار روحی و معنوی ولایت مداری و پیامدهای زیانبار تکذیب و مخالفت با ولایت می باشد.

انکار محوریت خداوند متعال در عالم هستی، موجب شکل گیری نظام های غیر الاهی می گردد؛ نظام هایی که به موجب آن، انسان محوری و به جای خدا محوری و عبودیّت می نشیند. در این نظام ها، قوانین تفکّر خود بنیاد بشر جایگزین قوانین برگرفته از وحی الاهی گردیده است. از این رو، به هر میزانی که اعتقاد به لزوم قوانین بر اساس ولایت تشریعی خداوند باشد، میزان ولایت پذیری و ولایت مداری جامعه بیشتر خواهد بود. در آیات و روایات فراوانی نیز بر لزوم این امر تاکید شده و دوری از ولایت تشریعی، موجب خسران شمرده شده است.به هر میزان که قوانین مدوّن جامعه از حوزه ولایت تشریعی خداوند فاصله گیرند، بر خود بنیادی بشر افزوده گردیده و محوریت خداوند متعال کم رنگ تر می شود. طبیعی است که پیشرفت سیاسی اسلامی در نظام ولایی، می بایست بر اساس محوریت ولایت تشریعی خداوند و خدا محوری شکل گیرد.

نتیجه ی این تحقیق نشان می دهد که آموزه های اسلامی زمانی معنای واقعی پیدا می کند که در چارچوب ولایت و در محور و مدار آن تحقق یابد. شرط پذیرش اعمال، ولایت مداری است و هر کس که به ولایت نزدیکتر شود و در ولایت مداری استوارتر گردد بهره ی بیشتری از چشمه های معنوی خواهد بود.

واژگان کلیدی: ولایت مداری، مولفه، تحکیم، آیات قرآن کریم، روایات معصومین( علیه السلام)

…………………………………………………………………………….

[1] - طلبه مقطع سطح دو، حوزه علمیه امام جعفرصادق(غ)، شهرستان شاهرود