نقش دولت در تحقق اقتصاد مقاومتی

نگارنده

معصومه اشرفی

اقتصادمقاومتی بعدی ازاقتصاداست که درباره مواجهه با تهدیدهای بیرونی یک کشور در حوزه اقتصاد یا موثر در اقتصاد مطرح میشود.

اقتصاد مقاومتی را نمی‌‌‌توان صرفاً مقاومت اقتصادی دانست، بلکه ایجاد امنیت و ثبات در اقتصاد و عدم تزلزل در برابر شوک‌‌‌های خارجیاقتصادی یا همان استقلال اقتصادی از شاخصه‌‌‌های بارز اقتصاد مقاومتی است. دشمن در طول چند دهه‌ی اخیر، تمام ابزارهای مبارزه با تفکر جمهوری اسلامی را امتحان کرده است، اما ابزاری که همیشه در کنار ابزارهای دیگر بوده مبارزه‌ی اقتصادی است که امروز تبدیل به آخرین و مؤثرترین ابزار دشمن شده است.

یکی از ترفندهای دشمن و نظام سلطه برای عقب نگه داشتن کشورها، ایجاد بحرانها و نوسانات کاذب در اقتصاد آن کشورست. این بحرانها می توانند از یک سو تهدید و از یک سو فرصت قلمداد شوند. اگر مردم و مسولین کشور صرفا به فکر راه حلهای کوتاه مدت، مقطعی و به اصطلاح مسکنی باشند، ساختارهای اقتصادی تغییری نکرده و همه امکانات کشور صرف فرو نشاندن نزاعها و نوسانات خواهدشد و منابع کشور به هدر خواهد رفت. در این صورت قطعا چنین شرایطی یک تهدید بزرگ محسوب می شود. اما اگر این فشارها باعث تغییر واصلاح در ساختارهای اقتصادی یک کشور گردد، در نهایت به خودکفایی، استقلال و بی نیازی کشور منجرمی می شود که همان مقاوم سازی اقتصادست. لازمه این امر، حضور یک تفکر نظام مند، بلند مدت و استراتژیک است تا بتواند این فرصتها را در ساختار کشور فراهم نماید.

مصالحه و سازش با قدرتهای سلطه گر، موجبات افزایش وابستگی، برونزایی اقتصاد، تعطیلی نهادهای تولیدی و مزیتهای بومی و نهایتا فلج شدن کل اقتصاد را به همراه دارد که با منافع مردمی ناسازگارست. ما نمی خواهیم به شیوه برخی کشورهای منطقه با غرب تعامل خام فروشی در ازای تسهیلات وارداتی داشته باشیم. برده وار باج بدهیم و کالاهای لوکس مصرفی وارد نماییم. عزت و استقلال ملی در برابر زیاده خواهیقدرتهای سلطه جو، احیاکننده توانهای داخلی کشور است. البته این امر به معنای انزوا یا کناره گیری از اقتصاد جهانی نیست بلکه برعکس، اقتضای تمدن چندهزارساله ایران اسلامی، تعاملی شکوهمندانه و عزت­مندانه با اقتصاد جهانی است، به طوری که قواعد این بازی مقتدرانه به نفع مردم کشورمان رقم بخورد. سازش با غرب (تحت هر عنوانی از قبیل تنش زدایی، تعامل و…) درشرایط فعلی که هنوزساختارهایتولیدی کشوربه خودکفایی نرسیده است وتوان اقتصادی موردنیازبه فعلیت نرسیده است، تعاملی تحقیرآمیز خواهد بود و مارا به یک خام فروش دلال صفت، تبدیل خواهد کرد.

 اقتصاد مقاومتی مجموعه‌ای از استراتژی‌هایی است که در شرایط تحریم تجویز می‌شود. در این استراتژی تمامی عوامل اقتصادی اعم از دولت، تولیدکنندگان و خانوارها وظایفی را عهده‌دار می‌شوند که اجرای آن‌ها نه تنها آسیب‌پذیری اقتصاد در شرایط تحریم را به صفر می‌رساند، بلکه باعث شکوفایی و رشد اقتصادی در شرایط مذکور نیز می‌شود[i].

دولت در شرایط امروز اقتصاد ایران، بزرگ ترین رسالت را دارد. هر یک از سیاست هایش از اهمیتفوق العاده ای برخوردار است، هزینه فرصت ها به شدت بالاست و نیاز به هوشمندی و دقتخاصی از ناحیه دولت احساس می شود.از جمله سیاست های مناسب از ناحیه دولت در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی عبارتند از:

الف) تثبیت نرخ ارز وثبات قیمت ها

یکی از ملزومات تحقق اقتصاد مقاومتی از دیدگاه مقام معظم رهبری  ، مدیریت یا تثبیت قیمت ارز در بازار است. نوسانات موجود در بازارارز، زمینه نابسامانی در امر تولید، عرضه و مصرف کالا را فراهم می سازد و در یک جمله بازار رادچار اختلال می کند. از این رو دولت، به عنوان اصلی ترین مقام تصمیم گیری در سیاستهایمالی و ارزی کشور، می تواند بخش قابل توجهی از نوسانات موجود در بازار ارز را با تدابیرپیشگیرانه و اتخاذ سیاست های مناسب حداقل رسانده تا در آینده، اقتصاد کشور دچار شوکهای شدید ناشی از اتخاذ تدابیر سطحی و زود گذر نشود. توزیع مناسب و به اندازه ارز به بازار،توجه به صنایع و مایحتاج عمومی مردم، در اولویت قرار گرفتن اخذ ارز مورد نیاز، تعیین نرخ مرجعمناسب با توجه به شرایط بازار و… می تواند بخشی از تدابیر دور اندیشانه دولت در کنترل قیمتو بازار ارز محسوب شود. از این رو لازم است، بخش های تاثیرگذار بر بازار، با اعتماد به نظراتکارشناسان دلسوز اقتصادی، زمینه را برای تحقق اقتصاد مقاومتی به عنوان شاه کلید عبورکشتی نظام از حوادث پیش روی خود، بیش ازپیش فراهم نمایند.

یکی  دیگراز زیر ساخت های اقتصاد مقاومتی که به آن توجه کمتری شده است، مسأله تورم است که بعضاً نحوه بودجه ریزی و برخی تصمیم گیری ها درنظام پولی و مالی موجب تورم زایی شده است. تورم درحال حاضر تبدیل به بیماری اقتصادی کشور گردیده و این مسئله باعث شده که درعرصه بین المللی، صادرات کشور دچار مشکل شود و در طرف مقابل واردات افزایش پیدا کند و دلیل آن بالا بودن قیمت کالاها در داخل کشور است. اقتصاد در شرایط تورمی بازدهی ندارد و به موجب آن تولید داخل افزایش پیدا نمی کند و بیکاری افزایش می یابد و در نتیجه، بالا رفتن نرخ بیکاری درجامعه و افزایش مفاسد اجتماعی، متعاقبا هزینه های اجتماعی و سیاسی و امنیتی کشور افزایش یافته و این مسئله کشور را از تحقق اقتصاد مقاومتی دور خواهد کرد.بنابر این یکی از وظایف مهم دولت در تحقق اقتصاد مقاومتی  ، ثبات قیمت هاست[ii].

ب) اشتغال زائی وکار آفرینی مفید

اشتغال در کشور امنیت عمومی را به دنبال خواهد داشت که می تواند مشکلات فرهنگی را نیزمرتفع کند. بنابراین ایجاد فرصت های شغلی از سوی دولت امری ضروری تلقی می گردد. درشرایط کنونی افزایش فرصت های شغلی، یکی از الزامات و اقدامات مهم مقامات مسئول دردولت محسوب می شود، چرا که در راستای دستیابی به اقتصاد مقاومتی، نیازمند نیروی کاربیشتر در کشور هستیم. از جمله راهکارهای لازم برای رفع موانع اشتغال زائی عبارتند از؛ تغییرنگرش دولت به بخش خصوصی، ایجاد امنیت اقتصادی، مبارزه با مفاسد اداری، کنترل مهاجرت ازروستاها به شهرها و از شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ و کنترل اقتصاد زیر زمینی….

 همچنین اقتصاد مقاومتی زمانی شكل می‌گیرد كه از همه منابع مادی و انسانی به درستی بهره گرفته شود و مدیریت دقیق و عالمانه مالی انجام گیرد و فضای كسب و كار بهبود یابد و كارگران خبره و كارشناس در هر بخشی به كار گرفته شوند؛ زیرا در این صورت هرگونه فشار بیرونی را می‌تواند به سادگی دفع كند و بی توجه به منابع خارجی كه سلطه گران به عنوان اهرم فشار به كار می‌گیرند، خود مستقل به روند رو به رشد خود ادامه دهد.

تجارت و بازرگانی، عامل رشد و شكوفایی اقتصادی تجارت و بازرگانی به سبب آن كه كارآفرینی و اشتغال‌زایی واقعی است، نه تنها در گردش سالم اقتصاد جامعه كمك می‌كند، بلكه عامل رشد و شكوفایی اقتصادی جامعه و تحقق اقتصاد مقاومتی خواهد بود به شرط اینكه به درستی مفهوم آن شناخته و به كار گرفته شود.

تجارت و بازرگانی به معنای داد و ستد و بازاریابی كالا و خدمات است. تاجر و بازرگان با ارتباط گیری با مناطق مختلف و اقشار گوناگون جامعه یا جوامع دیگر بر آن است تا منابع مورد نیاز تولید را تهیه و تامین و در اختیار تولیدگران قرار دهد و یا كالای تولیدی را در جامعه عرضه كند و به دست خریدار برساند.یكی از عوامل اصلاح جامعه، تجارت و داد و ستد عادلانه استچرا كه یكی از محورهای اصلی اقتصاد را تجارت و داد و ستد در كنار تولید و مصرف تشكیل می‌دهد، زیرا همان اندازه كه تولید در شكوفایی اقتصادی نقش دارد و اصلاح تولید به معنای اصلاح اقتصاد و سلامت اقتصاد و جامعه دارد، همچنین توزیع درست كالا كه از طریق داد و ستد و تجارت انجام می‌گیرد، نقش اساسی در سلامت اقتصادی و رشد آن و نیز سلامت جامعه دارد.

تجارت و بازرگانی به معنای داد و ستد و بازاریابی كالا و خدمات است. تاجر و بازرگان با ارتباط گیری با مناطق مختلف و اقشار گوناگون جامعه یا جوامع دیگر بر آن است تا منابع مورد نیاز تولید را تهیه و تامین و در اختیار تولیدگران قرار دهد و یا كالای تولیدی را در جامعه عرضه كند و به دست خریدار برساند[iii].

ج) حمایت از تولید ملّی

یک بخش مهم از مسائل اقتصادى برمیگردد به مسئله‌ى تولید داخلى. اگر به توفیق الهى و با اراده و عزم راسخِ ملت و با تلاش مسئولان، ما"بتوانیم مسئله‌ى تولید داخلى را، آنچنان که شایسته‌ى آن است، رونق ببخشیم و پیش ببریم، بدون تردید بخش عمده‌اى از تلاشهاى دشمن ناکام خواهد ماند. پس بخش مهمى از جهاد اقتصادى، مسئله‌ى تولید ملى است. اگر ملت ایران با همت خود، با عزم خود، با آگاهى و هوشمندى خود، با همراهى و کمک مسئولان، با برنامه‌ریزىِ درست بتواند مشکل تولید داخلى را حل کند و در این میدان پیش برود، بدون تردید بر چالشهائى که دشمن آن را فراهم کرده است، غلبه‌ى کامل و جدى پیدا خواهد کرد. بنابراین مسئله‌ى تولید ملى، مسئله‌ى مهمى است.

اگر ما توانستیم تولید داخلى را رونق ببخشیم، مسئله‌ى تورم حل خواهد شد؛ مسئله‌ى اشتغال حل خواهد شد؛ اقتصاد داخلى به معناى حقیقى کلمه استحکام پیدا خواهد کرد. اینجاست که دشمن با مشاهده‌ى این وضعیت، مأیوس و ناامید خواهد شد. وقتى دشمن مأیوس شد، تلاش دشمن، توطئه‌ى دشمن، کید دشمن هم تمام خواهد شد.

سهم دولت در این کار، پشتیبانى از تولیدات داخلىِ صنعتى و کشاورزى است. سهم سرمایه‌داران و کارگران، تقویت چرخه‌ى تولید و اتقان در کار تولید است. و سهم مردم - که به نظر من از همه‌ى اینها مهمتر است - مصرف تولیدات داخلى است"[iv].

یکی از اقدامات مهم جهت رونق تولیدات ملی ، برندسازی است .  در همه جوامع معمولا مصرف کنندگان  بدنبال مصرفکالاهایی هستند که دارای برندهای معروف می باشند . لذا از وظایف مهم دولت و وزارت صنایع نظارت دقیق بر تولیدات  وارتقاء کیفیت کالاهای وطنی و برند سازی تولیدات با کیفیت بالا وتبلیغ از سوی رسانه ملی و ایجاد رقابت بین تولید کنندگان برای رسیدن به استاندارهای جهانی می باشد.

د) توجه جدی به شرکت های دانش بنیان

از منظر مقام معظم رهبری، یکی از بهترین مظاهر و موثر ترین مولفه های اقتصاد مقاومتی، شرکت های دانش بنیانند که می توانند اقتصاد مقاومتی را پایدار تر کنند. رهبر معظم انقلاب اسلامی، رشد اقتصادی حقیقی را در گرو تولید ثروت از طریق دانش و علم می دانند و می فرمایند: «اگر شرکت های دانش بنیان جدی گرفته شوند و از توسعه کمی و کیفی آنها حمایت شود، به واسطه ثروت آفرینی از طریق علم، اقتصاد کشور به شکوفایی حقیقی خواهد رسید.» در حال حاضر بیش از سه هزار شرکت دانش بنیان در پارک های علمی و فناوری کشور فعالیت دارند و با توجه به قانون حمایت از شرکت های دانش بنیان، تعداد آنها تا پایان برنامه پنجم توسعه به 20 هزار شرکت افزایش مییابد.

ه) جلوگیری از خام فروشی نفت

حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدظله العالی) می فرمایند:

(تحریم نفت فرصت مناسبی است تا به جای خام فروشی آن، با تبدیل نفت به می کند که کشور قادر باشد با اختیار خودش اعلام کند که من مصلحت می دانم امروز تولیدم را فلان قدر کم کنم؛… امروز می خواهم صادرات نفتم را این قدر کم کنم و نفت را در کارهای غیر سوخت مصرف کنم. سوخت، بدترین استفاده از نفت است و دنیا الی ماشاء الله استفاده های بهتر از سوخت نفت را کشف می کند و پیش می رود. آن روز ما می توانیم خوشحال باشیم و به نفت خشنود باشیم).

باید نفت خام را به محصولات گوناگون تبدیل کرد و سپس درآمدحاصل ازنفت را صرف کالاهای سرمایه‌ای وماشین‌آلات تولیدی نمود.همچنین تقسیم سرمایه درفعالیّت های گوناگون اقتصادی، از جمله راهکارهای حفظ و اصلاح مال و رهایی از اقتصاد تك محصولي است، به ویژه در مواردی که مقدار سرمایه فراوان است، چه در صورت زیان دهی پروژه سرمایه گذاری شده یا نابود شدن سرمایه، زیان کمتری دیده می شود.

و) مدیریت واردات

یکی دیگر از راهکارهای موفق و کم دردسر، مدیریت بر واردات است که می توان از آن برای تحقق اقتصاد مقاومتی سود جست. البته در اینجا یک تفکیکی باید صورت بگیرد، کالاهای غیرضروری و حتی مضر که هم در برخی موارد موجب ضربه به تولید داخلی است و هم توان ارزی کشور را پایین می آورد مثل؛  واردات میوه که باعث ضرر به باغداران و کشاورزان میشود یا واردات 70 میلیون دلاری اسباب بازی در سال گذشته یا 150 میلیون دلاری لوازم آرایشی یا رقم بالایی که هرساله برای سیگار، ماشین های لوکس، برخی پرندگان و حیوانات و… هزینه میشودکه علاوه بر خروج ارز از کشور، اکثر این گونه ارزها، به جیب کسانی سرریزمی شود که تحریم ها را علیه کشور ما تدارک می بینند. توجه به توصیه مقام معظم رهبری در این باره می تواند ملاک عمل متولیان این بخش قرار گیرد. معظم له می فرمایند:

“من نسبت به مسئله مدیریت واردات به دولتی ها سفارش کردم؛ الآن هم تأکید می کنم. من نمی گویم واردات متوقف بشود؛ چون یک جاهایی لازم است که واردات انجام بگیرد؛ اما واردات باید مدیریت بشود. یک جایی واردات مطلقاً نباید بشود؛ یک جاهایی باید انجام بگیرد. با مدیریت، واردات انجام بگیرد.”

ز) تداوم هدفمندی یارانه ها

 استمرار هدفمندی یارانه ها هم به جهت مقابله با فرهنگ اسراف در مصرف - از جمله کاهش مصرف سوخت- علاوه بر آنکه می تواند به اقتصاد کشور کمک کند، آسیب پذیری کشور را نیز در تحریم ها کاهش می دهد. علاوه بر آن، به جهت مقابله با قاچاق سوخت و هم از جهت تشویق بنگاه های تولیدی به استفاده از فناوری هایی با مصرف بهینه انرژی برای رقابت پذیری با محصولات خارجی ضرورت دارد، هدفمندی یارانه ها تداوم یابد. البته حمایت از طریق یارانه، به ویژه در بخش های حساس تولیدی مثل کشاورزی یا کالاهای استراتژیک برای عبور از این مرحله گذار خوب است، اما بازگشت به دوره پیش از آن، به هیچ وجه به صلاح اقتصاد کشور نیست که برخی ها توصیه می کنند[v].

ح) توانمندسازی بخش خصوصی

بخش خصوصى را باید توانمند کرد؛ هم به فعالیت اقتصادى تشویق بشوند، هم سیستم بانکى کشور، دستگاه‌هاى دولتى کشور و دستگاه‌هائى که میتوانند کمک کنند - مثل قوه‌ى مقننه و قوه‌ى قضائیه - کمک کنند که مردم وارد میدان اقتصاد شوند. مسئله فقط این نیست که ما بنگاه‌هاى اقتصادى را واگذار کنیم و بگوئیم واگذار شد، خودمان را خلاص کردیم؛ در کنار این واگذارى، کارهاىدیگرى لازم است: بایستى بخش خصوصى توانمند بشود، باید امکان مدیریتِ خوب پیدا کند. تقویت و حمایت از توسعه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و تعاونی در فعالیت‌های اقتصادی کشور برابر با سیاست‌های ابلاغی اصل ۴۴ قانون اساسی.توانمند سازی بخشهای خصوصی و تعاونی در اقتصاد و حمایت از آن جهت رقابت کالاها در بازارهای بین المللی از وظایف دولت است[vi].

ط) مبارزه با مفساد اقتصادی

امروز کشور ما تشنه‌ى فعالیّت اقتصادى سالم و ایجاد اشتغال براى جوانان و سرمایه‌گذارى مطمئن است. و این همه به فضائى نیازمند است که در آن، سرمایه‌گذار و صنعتگر و عنصر فعال در کشاورزى و مبتکر علمى و جوینده‌ى کار و همه‌ى قشرها، از صحّت و سلامت ارتباطات حکومتى و امانت و صداقت متصدیان امور مالى و اقتصادى مطمئن بوده و احساس امنیت و آرامش کنند. اگر دست مفسدان وسوءاستفاده‌کنندگان از امکانات حکومتى، قطع نشود، و اگر امتیازطلبان و زیاده‌خواهان پرمدّعا و انحصارجو، طرد نشوند، سرمایه‌گذار و تولیدکننده و اشتغال‌طلب، همه احساس ناامنى و نومیدى خواهند کرد و کسانى از آنان به استفاده از راه‌هاى نامشروع و غیرقانونى تشویق خواهند شد.یکی از بندهای مهم سیاست‌های کلّی اقتصاد مقاومتی، ناظر به مبارزه با مفاسد اقتصادی است. در این بند چنین تأکید شده‌است: «شفاف‌سازی اقتصاد و سالم‌سازی آن و جلوگیری از اقدامات، فعّالیت‌ها و زمینه‌های فسادزا در حوزه‌های پولی، تجاری، ارزی و …»؛ این بند با فرمان هشت ماده‌ای رهبر معظم انقلاب (مدّظلّه) در زمینه مبارزه با مفاسد اقتصادی نیز مرتبط است[vii].

[i]. اسحاقی، حسین . نقش فرهنگ در مقاوم سازی اقتصاد، ص 208.
[ii]. اسحاقی، حسین . نقش فرهنگ در مقاوم سازی اقتصاد . ص209.
[iii]. اسحاقی، حسین . نقش فرهنگ در مقاوم سازی اقتصاد . ص210.
[iv]. مقام معظم رهبری ،سخنرانی1/1/91.
[v]. اسحاقی، حسین . نقش فرهنگ در مقاوم سازی اقتصاد . ص218.
[vi]. سخنرانی مقام معظم رهبری ، 8/6/89.
[vii]. مجله صالحین ویژه مربی، مرکز مطالعات راهبردی تربیت اسلامی .ش 9 . ص 49.

مبانی اصول گرایی مصرف از نظر اسلام

پژوهشگر:

محدثه قاسمی

استفاده از نعمت های بیشمار مادی مانند نعمت های معنوی مورد تاکید است و هیچ فرد در جامعه ای مجاز نیست خود را از آن ها محروم کند. خداوند این نعمت ها را در اختیار انسان قرار داده است تا از آن در جهت کمال به کار گرفتن استعدادهای فطری و توانمندی هایش استفاده کنند. بنابراین اصل نعمت مصرف و بهره گیری از نعمت های مادی مذموم و مطرود دین نیست بلکه حق انسان و خواست خداست و در حقیقت، کمال آن به این است که مورد استفاده صحیح انسان قرار گیرند.

امام علی(ع) در شان نزول آیات فوق نقل می کند که گروهی از صحابه وقتی سخنان پیامبر(ص) را درباره قیامت شنیدند تصمیم گرفتند همسران خود را ترک کنند و روزها روزه بگیرند و شب ها نخوابند و مشغول عبادت باشند. این خبر ام سلمه به رسول اکرم(ص) رساند وقتی پیامبر در مقابل توطئه برخی همسرانش و برای رضایت و ساکت کردن آن ها تصمیم گرفت خود را از عسلی محروم کند که زینب بنت جحش برای آن حضرت آماده کرده بود، خداوند با شخصیت و مهربانی به او فرمود:« يَأَيهَُّا النَّبىِ‏ُّ لِمَ تحَُرِّمُ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَكَ  تَبْتَغِى مَرْضَاتَ أَزْوَاجِكَ  وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيم»[1]اى پيامبر! چرا چيزى را كه خدا بر تو حلال كرده بخاطر جلب رضايت همسرانت بر خود حرام مى‏كنى؟! و خداوند آمرزنده و رحيم است.

امام علی علیه السلام یکی از نمونه های جهل و انحراف را رهبانیت و محروم ساختن خود از آن ها نعم الهی می داند. بنابراین یکی از معیارهای الگوی دینی مصرف آن است که با استفاده از نعمت های الهی شکر آن ها را اداکنیم و خود را از آن ها محروم نسازیم. از این رو تلاش برای یه دست آوردن روزی بیشتر و توسعه در زندگی فرد اجتماعی، جهاد در راه خدا معرفی شده است.[2]

اعتدال در مصرف حلال

یکی از بحث هایی که به عنوان اخلاق مصرف می توان مطرح نمود بحث اعتدال و میانه روی در مصرف است . امام صادق(ع) می فرماید: «إِنَّ الْقَصْدَ أَمْرٌ يُحِبُّهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِنَ‏ السَّرَفَ‏ أَمْرٌ يُبْغِضُهُ اللَّه‏» میانه روی چیزی است که خدای متعال آن را دوست دارد و اسراف امری است که خداوند از آن نفرت دارد.

اعتدال نه تنها یک صفت پسندیده است بلکه اصلی است جامع که باید در همه جارعایت شود. و به تعبیر دیگر نوعی سبک زندگی است. امام علی (ع) فرمود:«لمومنُ سترتَهُ القَصر» شیوه مومن میانه روی است.

یکی ار ابعاد اعتدال ، میانه روی در  مصرف و مخارج زندگی است که در قرآن و روایات تاکید فراوانی برآن شده است. از نظر اسلام هر گونه سخت گیری بیجا در مضیقه و تنگنا قرار دادن اعضای خانواده مردود است. اگر کسی قدرت مالی دارد باید زندگی خود را توسعه دهد و از تامین رفاه و آسایش خانواده خودداری نکند.

برنامه ریزی زندگی باید براساس اعتدال صورت گیرد. این موضوع برای بهبود وضع خانواده و جامعه بسیار مهم و قابل توجه است. بخشی از مشکلات جامعه ما معلول نادیده گرفتن اقتصاد و میانه روی در صرف مال و عدم توان هزینه و درامد است. کسانی که از درآمد کمی برخوردارند، با قناعت می توان سربلندی و عزت نفس به حیات خود ادامه دهند. و افر اد متمکن نیز با صرفه جویی می توانند بر مواسات و رسیدگی به وضع محرومان توفیق یابند.[3]

آموزش و فرهنگ سازی

نظام اسلامی در هیچ حرکت و لقدام بدون همراهی و مشارکت مردم به نتیجه مطلوب دست نمی یابد. اصلاح الگوی مصرف نیز گر چه بیشتر متوجه مدیران و مسئولین است برای موفقیت و کارآمدی، نیازمند مشارکت و حضور همراه با بصیرت و اقتدار و انگیزه طبقات مختلف مردم به ویژه نخبگان و جوانان است . مشارکت مردم در بهینه سازی مصرف جز با اطلاع رسانی و آموزش واقع بینانه و هوشیار کردن آن ها با توطئه دشمنان، امکان ندارد چرا که مبانی هر عمل اصلاحی باید تحول فرهنگی و شناختی باشد تا پایدار بماند و  گرفتار انحراف نگردد. این شناخت و فرهنگ باید به وسیله عالمان و کارشناسان به مردم منتقل شود.

جامعه اسلامی ایران فرهنگ مبتنی بر خدامحوری و تعالی و سعادت انسان دارد که با تبیین آن در مرکز آموزش و رسانه های عمومی می توانیم روحیه خود اتکایی ملی، خوداتکایی ملی، خودکفایی و بهره وری و تولید را بالا ببریم.

نهادینه کردن استفاده صحیح از منابع خدادادی و اصلاح الگوی مصرف و ترویج و تحکیم فرهنگ و اعتدال ، نیازمند آموزش حساب شده و بدون افراط و تفریط است. تجربه آموختخ است که هرگاه مردم با آموزش و اطلاح رسانی صحیح در جریان واقعیات و حساسیت های زمان و مصالح و منافع واقعی خود قرار گیرد، به خوبی با مدیران و مسئولین همراهی و مشارکت خواهند داشت و بیگانگان را ناکام می سازد. برخی از محورهایی که در آموزش و توجیه و عمومی برای اصلاح الگوی مصرف در سطوح مختلف باید مورد توجه و اهتمام قرار گیرند از این قرارند:

1-    ترویج و تقویت استقلال اقتصادی و کالای داخلی و خودداری از مصرف کالاهایی بیگانگان به ویژه قدرت های استکباری؛

2-    احیای روحیه خودباوری و خوداتکایی در امور اقتصادی و اعتماد به نفس و الزامات آن ، مانند سرمایه گذاری در بخش زیر بنایی به جای امور مصرفی.

3-    افشای توطئه دشمن در تلاش برای گرفتار کردن مردم در دام مصرف زدگی و تبدیل کشورهای اسلامی به بازار مصرف کالاهایشان؛

4-    آموزش و ارزش ها و مبانی انسان شناسی اسلام و معرفی نعمت های مادی به عنوان وسیله و فرصتتی برای عروج و صعود انسان ها؛

5-    بیان آثار زیاده روی در مصرف و آسیب هایی که ممکن است از این راه متوجه جامعه گردد؛

6-     آموزش تبیین الزامات پیشرفت عادلانه و راهکارهای توسعه اقتصادی و اولویت ها.[4]

ضرورت تدبیر در امر مصرف

مصرف از نگاه اقتصادی، دارای اهمیت به سزای است تا جایی که اقتصاد دانان، ابزار داشته اند مصرف ، عین این که هدف نهایی از تولید به توزیع است از عوامل موثر آن نیز می باشد. بر همین اساس، آنان از اصلی به عنوان حاکمیت مصرف کننده را سخن گفته اند. یعنی این مصرف کننده است که به تولیدات و چگونگی تخصیص منابع تولید و توزیع، شکل می دهد برای مثال یک جامعه مبتلا به جنگ، وقتی همه اولویت ها به امر جنگ و دفاع داده شود، تولیدات و توزیع ثروت ها نیز در مسیر جنگ قرار می گیرد. بنابراین، مصرف است . به دیگر سخنف میان مصرف و تولید و توزیع ، هم رابطه علی و معلولی وجود دارد و هم این که مصرف، ابزار مهمی در توجیه چگونگی تولید است.[5]

افزودن براین، چنان که اشاره گردید، کم و کیفیت مصرف و مسائل جانبی آن ، پیوند وثیق با فرهنگ، آداب و رسوم و باورهای آحاد جامعه دارد و به طور کلی نمی توان از تاثیر فراوان این امر در نیک بختی یا شور بختی آحاد جامعه چشم پوشید.

در قرآن کریم نمونه هایی در رابطه با تدبیر در مصرف آمده است که در این جا ب هچند نمونه از آن ها اشاره می شود.

1-    سدسازی و بهره گیری درست از منابع آبی، همچون داستان قوم سبائ که با ساختن سد مآرب و دیگر بند آب های کوچک و بزرگ و هدایت آن توانستند بوستان های بسیاری ایجاد نمود و آبادی های چندی پدید آوردند.

2-    حضرت یوسف(ع) درهفت سال قطحی با تدبیر و صرفه جویی وضعیت مصر را مهار کرد.

سیره معصومین

پیامبر از راهی عبور می کرد، یکی از یارانش به نام سعد مشغول  وضو گرفتن بود و آب زیادی می ریخت . پیامبر فرمود : چرا اسراف می کنی سعد؟ عرض کرد : آیا در آب وضو نیز اسراف است؟ فرمود: آری.[6]

روزی امام صادق(ع)دید جمعی مقداری میوه نیم خورده را از خانه بیرون ریخته اند، امام از کار آن ها ناراحت شد و به آن ها اعتراض کرد که چرا چنین کردید؟ اگر شما سیر میوه شده اید و به این میوه ا احتیاج ندارید، بسیاری از مردم به این میوه ها احتیاج دارند. به آن ها بدهید.[7]

روزی غلامان امام رضا(ع) میوه ای را خوردند ولی پیش از آن که کاملا مصرف کنند دور انداختند. حضرت به آن ها فرمود: سبحان الله اگر شما از آن بی نیازید، عده ای از مردم از آن بی نیاز نیستند، آن را به کسی که محتاج است بخورانید.[8]

حضرت علی(ع) حسن بصری را کنار شط فرات دید که ظرفی را پر از آب کرد، قسمتی از آن را نوشید و بقیه رادور ریخت. حضرت فرمود: این کار اسراف است زیرا آب بر روی زمین ریختی و بر روی آب نریختی.[9]

یکی از یاران امام صادق(ع) علیه السلام نقل می کند حضرت به ما نان شیرین و خرما با روغن می داد. یک نفر عرض کرد: اگر در مورد خرج خانه ملاحظه داشته باشیم بهتر است حضرت فرمود: تدبیر خرج خانه به دست خداست اگرتوسعه داد ما نیز توسعه می دهیم و اگر کم داد ما نیز کم خرج می کنیم.

سیره بزرگان

مقام معظم رهبری : در دنیا پذیرفته شده است که کسانی که درراس اجتماعات قرار می گیرد، اخلاق فردی خاصی داشته باشند. تکبر ورزیدن، برخوردار بودن از زندگی راحت و تجمل گرایی و خود رایی و خود خواهی و امثال این ها، چیزهایی است که مردم دنیا قبول کردند که کسانی که ر راس حکومت قرار می گیرند این اخلاق را داشته باشند.

امام  ما این باور غلط را عوض کرد و نشان داد که رهبر محبوب و معشوق یک ملت و دیگر مسلمانان عالم، می تواند زندگی زاهدانه ای داشته اند و به جای کاخ مجلل، در یک حسینیه ای از دیدارکنندگان پذیرایی کند و با لباس و زبان و اخلاق انبیاء با مردم برخورد کند.

[1] - سوره تحریم،آیه 1
[2] - عبدالله حاجی صادقی،اصول الگوی مصرف اسلاممی،انتشارات زمزم،چ1، 1388، ص51
[3] - محمود اکبری،کتاب اسراف نابودی سرمایه ها، انتشارات فتیان،1388،ص143
[4] - عبدالله حاجی صادقی،اصول الگوی مصرف اسلامی، انتشارات زمزم هدایت،چ1، 1388
[5] - رک.دفترهمکاری حوزه و دانشگاه،مبانی اقتصادی اسلامی،ص285
[6] - ناصرمکارم شیرازی،تفسیرنمونه،ج12،ص87
[7] - حسین بن محمد تقی نوری،مستدرک،موسسه آل البیت،چ1، 1408،ص94
[8] - محمدبن یعقوب کلینی،کافی،ج1، انتشارات دفتر معارف اسلامی،چ1، 1388، ص297
[9] - محمداشتهاردی،داستان ها و پندها،ج2،ص167

نقش اقتصاد مقاومتی و تأثیر سبک زندگی بر مصرف کالاهای داخلی

فائزه کاری علی آبادی

مردم در انجام بسیاری از سیاست‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی نقش عمده و در برخی از سیاست‌ها اصلی‌ترین نقش را در اجراء و شکست آن برعهده دارند. به عبارت دیگر، همانطور که مقام معظم رهبری نیز در سخنانشان اشاره کردند، همواره یک طرف اجرای سیاست‌های دولتی، در ابعاد مختلف، بعد مردمی اجتماع و اقتصاد است. سیاست اقتصاد مقاومتی و تحقق جایگاه مردم در اقتصاد نیز از این قاعده مستثنا نیست و مطابق با تأکید مقام معظم رهبری در سخنرانی شعار سال 1391، مردم نیز نقش و وظیفه اساسی در این امر دارند. ایشان در سخنرانی دیگری نیز بیان کرده بودند:« عمده، مردم اند. شما باید کالای ایرانی بخرید. این افتخار نیست. این تفاخر غلطی است که ما مارک‌های خارجی را در پوشاکمان، در وسایل منزلمان، در مبلمانمان، در امور روزمره مان، در خوراکیهایمان ترجیح بدهیم به مارک‌های داخلی؛ در حالیکه تولید داخلی در خیلی از موارد بسیار بهتر است. تولید داخلی مهم است. ببینید کارگر ایرانی چه تولید کرده است، سرمایه‌دار ایرانی چه سرمایه گذاری کرده است. در زمینه مصرف، عمده کار دست مردم است که این بخشی از اصلاح الگوی مصرف است که من دو سال قبل اینجا به ملت ایران عرض کردم و بخشی از جهاد اقتصادی است که سال  گذشته عرض کردم. تولید ملی مهم است. این را باید هدف قرار بدهند». لذا بدون هدایت مردم در جهت رسیدن به اهداف سیاست تحقق عزم ملی و اقتصاد مقاومتی، راهکارهای سیاستی و حمایتی دولت محکوم به شکست خواهد بود و به جز هزینه‌های بسیار برای دولت، ثمره‌ای نخواهد داشت. متأسفانه در کشور ما بسیاری از سیاست‌ها بدون توجه به چنین مسائلی انجام می‌شود. نگاهی به بیانات مقام معظم رهبری نشان از نقش بالای مردم در حمایت از تولید ملی و گسترش میزان این تولیدات دارد. مردم مصرف کننده این محصولات هستند و نیمی از بار حمایت از تولید ملی بر دوش مصرف کنندگان است که عموم مردم را تشکیل می‌دهد. ایشان بر نکته دیگری نیز تأکید داشته‌اند که تا حدی درجهت آسیب‌شناسی رفتار مردم است و به ما تذکر می‌دهد که برای گسترش مصرف کالاهای داخلی، باید به چنین مواردی توجه کرد. ایشان بیان کردند که نباید مصرف کالاهای خارجی در امور روزمره، یک تفاخر باشد. این مسئله نشان می‌دهد که متأسفانه فرهنگ ما با مصرف کالاهای خارجی گره خورده است و اجازه‌ی مصرف کالای داخلی را نمی‌دهد. به عبارت بهتر، فرهنگی که بر الگوی مصرف مردم حاکم است، با مصرف کالاهای خارجی همخوانی بیشتری دارد تا مصرف کالاهای داخلی. به همین جهت، به نظر می‌رسد عامل اصلی این تغییر فرهنگی و تغییر الگوی مصرف، حاکم بودن الگوها و سبک زندگی غربی در جامعه امروزی کشورمان است. به عبارت دیگر، سبک زندگی کنونی مردم ایران، ثمره‌ای جز مصرف کالاهای خارجی ندارد و بدون تغییر در چنین رویکردهایی، نباید انتظار رشد مصرف کالاهای داخلی را داشته باشیم. همچنین در طرف دیگر، تقویت سبک زندگی اسلامی بر حمایت از کارگر ایرانی تأثیر دارد. اسلام انسان را دعوت به کار کردن می‌کند و توصیه می‌کند که کار را خوب و کامل انجام دهد. رسول اعظم(ص) می‌فرمایند:« رحمت خدا بر آن انسانی که کاری را بکند و محکم بکند». اما برداشت ناصحیح از اسلام، ما را به کم کاری و تنبلی دعوت می‌کند. حال آنکه این صفات از دیدگاه اسلام مذمت شده است. امام موسی کاظم(ع) می‌فرمایند:« کارگری که با تعهد و وجدان کاری که ناشی از سبک زندگی اسلامی است در حال خدمت به مردم است، با کارگری که متأثر از عادات غلط فرهنگی، به دنبال سهل انگاری و دزدیدن از کار است، تفاوت دارد». بنابراین در این سبک زندگی، که بسیاری از الگوهایش را از اقتصاد غربی وام گرفته، طبیعی است که مصرف کالای خارجی متناسب با این فرهنگ نیز اصل باشد و همچنین تکلم به انگلیسی نیز یک افتخار محسوب شود؛ زیرا نحوه زندگی حاکم بر مردم، سبک زندگی غربی است که برخی از اصول اسلامی برآن حاکم است. به همین دلیل مصرف کننده داخلی، مصرف کالای خارجی برایش توجیح ندارد و تمایل به خرید کالاهایی دارد که با فرهنگی که به او ارائه می‌شود همخوانی بیشتری داشته باشد.

 ازدواج آسان از نظر اسلام

نگارنده

مریم غیاث الدین

در قرآن کریم و سیره ائمه اطهار (ع) آیات و روایاتی وجود دارد که ترقیب به ازدواج یا احکام ازدواج را بیان می کند اما دسته ای از این آیات و روایات، ترغیب به ازدواج آسان و فرآهم نمودن مقدمات آن را دستورالعمل خود قرار داده اند مانند آیه 22 سوره نور که علاوه بر اینکه بطور ضمنی هر فرد انسان را به نکاه و همسرگزینی ترقیب و توصیه می کند، افراد جامعه را نیز به یک امر والاتر از آن موظف می دارد و به آنان فرمان می دهد که تسهیلات لازم را در امر ازدواج جوانانتان را فراهم سازید.

چنانچه در حدیثی از امیر مومنان(ع) می خوانیم: بهترین شفاعت آن است که در میان دو نفر برای امر ازدواج میانجی گری کنیم تا این امر به سامان برسد.[1]

علاوه بر کمک های دیگران در امر ازدواج، اسلام به آسان گرفتن مخارج نیز دستوراتی داده است: رسول خدا(ص) فرمود:«افضل نساء امی اصبحن و جها و اقلهن مهرا »

« بهترین زنان امت من، آنان هستند که سفید رو ترند و مهریه انها اندک است»[2]

و نیز فرمود:«من برکه المراح خفه مونتها و من شومها شده مونتها:»

«یکی از نشانه های برکت زن، سبک بودن هزینه زندگی او است، و از نشانه های بدقدمی زن آن است که هزینه زندگی او سنگین باشد»[3]

امام علی (ع) فرمودند:«لا تغالوا بمهور النساء، فتلون علاوه »

«مهریه های زنان را گران و سنگین نکنید که موجب عداوت و دشمنی می شود»[4]

پیامبر(ص) در حدیثی فرمود:«ان من یمن المرته  تیسیر خطبتها و تیسیر سراقها تیسیر رحمها»

«همانا از نشانه های برکت زن آن است که(هزینه و تشریفات) خواستگاریش اندک و آسان باشد، مهریه اش نیز کم باشد و تولید فرزند از او نیز آسان باشد»[5]

بنابراین با استفاده از این آیه و روایات مربوطه نتیجه می گیریم که پیروان اسلام باید سعی کنند به سادگی و بدون تشریفات و هزینه های کمرشکن، آن را در جامعه عملی و برگزار کنند و تشویق در امر ازدواج مجردان و هر گونه کمک ممکن به این امر باشند.

علاوه بر گفتار پیشوایان دین مبین اسلام،شیوه عمل آنها نیز در تاریخ، بیانگر راه و طریقتی برای ازدواج آسان در بین مسلمان ها می باشد.  به عنوان نمونه به ذکر یک ازدواج آسان در محضر رسول خدا (ص) می پردازیم:

جمعی در محضر رسول اکرم(ص) بودند، زنی به حضور پیامبر (ص) آمد و عرض کرد:مرا همسر مردی قرار بده، پیامبر(ص) در میان آن جمع اعلام کرد که چه کسی حاضر است همسر این زن گردد؟مردی برخواست و گفت: من حاضرم، مرا همسر او گردان. پیامبر(ص) فرمود چقدر مهریه به او می دهی؟ او گفت: چیزی ندارم. پیامبر(ص) فرمود: بدون مهریه که نمی شود. بار دیگر پیامبر(ص) اعلام کرد، باز کسی غیر از آن مرد جوای نداد.پیامبر(ص) برای بار سوم اعلام کرد و باز تنها همان مرد جواب داد. پیامبر(ص) به او فرمود: آیا چیزی از قرائت آیات قرآن می دانی؟او عرض کرد:آری. پیامبر(ص) فرمود:مهریه این زن را، همان اندازه از قرائت آیات قرآن که می دانی قرار دادم تا به این زن بیاموزی. او قبول کرد، و ازدواج آن زن و مرد به سادگی انجام گرفت.[6]

از این نوع ازدواج های ساده در عصر رسول اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) بوفور یافت می شود که ذکر و بیان همه آنها در اینجا میسر نخواهد بود ولی لازم است در این بحث از تشکیل زندگی زوج نمونه اسلام، یعنی حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) نیز سخن گفته شود:

علامه مجلسی در احوالات حضرت زهرا(س) در کتاب با ارزش بهار از قول حضرت صادق(ع) روایت می کند: امیرالمومنین از زندگی مادی جز یک دست لباس، یک شتر، شمشیر و یک زره چیزی نداشت . درآمد روزانه او از کارکردن در باغ و زمین کشاورزی دیگران تامین می شد، چون برای خواستگاری سیده زنان آفرینش به محض رسول حق آمد، حضرت به او فرمود: برخیز و زره را بفروش، زره را فروختم.پولش را در دامان رسول حق ریختم، نه من گفتمخ چه مقدار است و نه آن حضرت اندازه اش را از من پرسید.مشتی از پول ها را به بلال مرحمت کرد و فرمود با آن برای دخترم عطر تهیه کن و قسمتی را به ابوبکر داد و فرمود لباس و اساس و منزل آماده نما، به عمار و جمعی از اصحاب فرمود :او را د رخرید لباس و اساس منزل کمک کنید.

آنچه خریده بودند عبارت بود از: 1- پیراهن یک عدد 2- دو چادر قد 3 – چادر سیاه خیبری 4 – یک تخت طناب پیچ   5 – یک جفت تشک که روکش آن کتان مصری و داخل آن لیف خرما و پشم گوسفند بود 6 – چهار بالشت که روکش چرم طائف و درونش پوشال بود  7- کت پرده ای پشمی  8- یک حصیر  9 – آسیاب دستی    10- یک تشت مسی    11- یک مشک آب    12- یک قدح   13- یک دواچه آب    14- یک آفتابه    15- یک خم سبز رنگ جهت نگهداری آب یا مواد خوراکی    16- چند کوزه سفالی

وقتی تمام اجناس را نزد رسول خدا(ص) آوردند زیر رو کرد و فرمود: خداوند برای اهل بیت مبارک کند. این اجناس مختصر جهار دختری بود که پدرش قدرت و محبوبیتی مافوق تصور داشت و یارانش به جای زر و سیم، جان و سر نثارش می کردند، ولی نه دامادش را دچارعضری قرض کرد و نه بیت المال مسلمانان را که باید صرف مسکین و یتیم و مصالح عمومی می شود، خرج خود نمایی و تجملات بیجا نمود و نه سطح هزینه ازدواج را بالا برد تا دبگران با الگو گرفتن از او در طول تاریخ دچار رنج و محنت و قصه و اندوه نشوند. و از همه مهمتر آنقدر صفا و صمیمیت و یکرنگی در کار بود که وقتی خودش را از تهیه جهاز که ظیفه اخلاقی وی بود عاجز دید، به داماد با کرامت پیشنهاد فروش زره داد تا با قیمت آن جهاز و اثاثیه منزل را تهیه کند و این عمل را هیچ موجب سرافکندگی خود ندانست و داماد با کرامت نیز آنقدر رحمت و پاکی داشت که کمترین سختی تحت این عنوان که جهاز به عهده دختر است به زبان نیاورد.[7]

علاوه بر جهیزیه ساده و اندک حضرت زهرا(س) مراسم ساده و مهریه اندک ایشان نیز یک برنامه اسلامی و انقلابی برخلاف رسوم باطل و تشریفات باطل آن عصر بوده است.

[1] - وسایل الشیعه،ج20،ص45
[2] - همان،ج15،ص10
[3] - همان،ص10
[4] - همان
[5] - کنزالعمال،ح44731
[6] - وسایل الشیعه،ج10،ص3و4
[7] - حسین انصاریان،نظام خانواده در اسلام،ص198-200

حضور و مشارکت اعضای هسته ها و اعضای کانون پژوهش در برگزاری نشست آنلاین

 با عنوان «انتخابات حداکثری»

تاریخ برگزاری: 1400/2/21

تعدادی از اعضای هسته ها و کانون پژوهش مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) در برگزاری نشست آنلاین با عنوان  « انتخابات حداکثری » که در سامانه اسکای رم برگزار شد، حضور و مشارکت داشتند.

به گزارش واحد پژوهش مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) شاهرود، روز سه شنبه مورخ 1400/2/21تعدادی از اعضای هسته ها و کانون پژوهش مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) در برگزاری نشست آنلاین با عنوان  «انتخابات حداکثری» که به همت واحد فرهنگی و با کارشناسی جناب آقای «دکتر علیرضا عامریان» در سامانه اسکای رم برگزار شد، حضور و مشارکت داشتند.

در این نشست، آقای دکتر عامریان با تکیه بر سخنان مقام معظم رهبری شرایط کشور را از بعد داخلی، منطقه ای و بین المللی شرایط حساسی دانسته در این زمینه فرمودند: «انتخابات در دو بعد داخلی و بین المللی حائز اهمیت است. در بعد داخلی حضرت آقا فرمودند: انتخابات یک نوسازی است. چرا؟ چون مردم وارد میدان کار می شوند در دستگاه های اجرایی کشور یک نوسازی به وجود می آید و این انتخابات می تواند یک نفس تازه ای را در جامعه ایجاد کند.

از نظر خارجی هم حضور مردم در صحنه های سیاسی و اجتماعی، بیانگر اقتدار ملی و قدرت کشور و نشان دهنده علاقه مردم به نظام است. البته هر چند حضور حداکثری مهم است، اما مهم تر از آن، انتخاب شخص اصلح می باشد.»

ایشان در ادامه با توجه به سخنان رهبری، شاخصه های رئیس جمهور اصلح را، مدیربودن، ایمان، عدالت خواه بودن، ضد فساد، انقلابی و جهادی ، داشتن و تزریق امید به جامعه و … دانستند و در پایان به سوالات حضار پاسخ دادند.

خبر برگزاری نشست آنلاین

عنوان: «بررسی تطبیقی مستندات قرآنی و حدیثی دیدگاه مقام معظم رهبری در مقابله با صهیونیست جهانی»

تاریخ برگزاری: 1400/2/18

نشست برخط با عنوان «بررسی تطبیقی مستندات قرآنی و حدیثی دیدگاه مقام معظم رهبری در مقابله با صهیونیست جهانی» در تالار پژوهشی مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) شاهرود برگزار شد.

به گزارش واحد پژوهش مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) شاهرود، به مناسبت بزرگداشت «روز قدس»، روز شنبه مورخ 1400/2/18نشست آنلاین با عنوان «بررسی تطبیقی مستندات قرآنی و حدیثی دیدگاه مقام معظم رهبری در مقابله با صهیونیست جهانی» و با کارشناسی سرکار خانم «مریم فتحعلی» در تالار پژوهشی مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) شاهرود، برگزار شد.

در ابتدای نشست، سرکار خانم «فتحعلی» به چگونگی پیدایش رژیم صهیونیستی اشاره کرده و با تکیه به فرمایشات مقام معظم رهبری، عمر این رژیم را کمتر از 25 سال دانستند. ایشان در این زمینه فرمودند:

«امروز جبهه مقاومت رو به اقتدار است و دیوار آهنین رژیم را با موشک های خودش مورد هدف قرار داده است و ان شاءالله به زودی شاهد نابودی این رژیم کودک کش خواهیم بود.»

ایشان در ادامه به علت مداخله ایران در جنگ علیه صهیونیست اشاره نموده، بیان داشتنند:

«سیاست آمریکا و صهیونیست این است که می خواهند ذهن مردم را از فلسطین منحرف کنند و بر این اساس به فکر عادی سازی حضور رژیم صهیونیستی در منطقه هستند. این در حالی است که تبدیل مسئله فلسطین به یک مسئله عربی کنیم، اشتباه است؛ زیرا در این صورت امنیت کشور ما نیز به هم خواهد خورد.»

مسابقه کتابخوانی (استانی)

عنوان: مدیریت و روش پژوهش

  مناسبت برگزاری: هفته معلم            تاریخ برگزاری:1400/2/18

مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) شاهرود

1.  کدام گزینه جزء فواید یادداشت برداری است؟

الف) از بین رفتن وسواس ذهنی                                                                        ب) تحریک حافظه حرکتی

 ج) ایجاد خلأ ذهنی                                                                                      د) همه موارد

 ۲ . کدام گزینه جزء مقالات علمی- ترویجی نیست؟

 الف ) مقالات مروری                                                                                       ب) مقالات تحلیلی

ج) مقالات ISI                                                                                               د) مقالات ترجمه ای

3. قوی ترین نوع سؤال در هنگام مطالعه کدامیک از سؤالات زیر است؟

 الف) تحلیلی                                                                                                 ب) ارزش نگاری

ج) حافظه ای                                                                                                 د) ترکیبی

4. موضوع «تجارب عام و خاص و چگونگی تعامل آنها در فرایند یادگیری» شامل کدام یک از تحقیقات می شود؟

 الف) پژوهش‌های علمی                                                                                  ب) پژوهشهای بنیادی

ج) پژوهش های کاربردی                                                                                  د) پژوهش های عملی

۵. کدامیک از موارد زیر جزء ارکان اثر علمی- تحقیقی نمی باشد؟

 الف) مواد سالم و مطمئن به دست آمده از منابع معتبر و استدلال های علمی                   ب) شیوه صحیح استدلال

ج) توان علمی و اجتهادی محقق برای شناخت روشهای درست تحقیق                            د)مشخص کردن ضرورت‌های پژوهش

6.  اولین چیزی که باید بر پژوهشگر روشن شود و مورد تصمیم قطعی قرار گیرد چیست؟

 الف) عنوان پژوهش                                                                                           ب) مقدمه‌ی پژوهش

ج) اهداف پژوهش                                                                                                           د) هیچ کدام

۷ . مهمترین تکنیک های جمع آوری اطلاعات کدامند؟

 الف) طرح سوال                                                                                                           ب) مشاهده در تحقیق

ج)یادداشت برداری                                                                                                        د) هیچ کدام

8. از موارد نامبرده زیر کدام یک جزء مراحل عملیاتی پژوهش هر برنامه ای نمی باشد؟

الف) تشکیل پرونده علمی

ب) گزارش

 ج)طراحی

د) مورد الف و ب

9. ارائه فرضیه با استفاده از چه منابعی صورت می گیرد؟

 الف) تجارت شخصی و اطلاعات مستقیم

ب) تحقیقات انجام شده قبل

ج) اطلاعات و آگاهیهای پژوهشگران

د) همه موارد

10. چرا آموخته ها در بزرگسالان به سرعت خودکار می‌شوند؟

الف) زیرا در کلاس تمرکز بالایی دارند

ب) دلایل محکم و اطمینان‌بخش تری برای فراگیری دارند

ج) از کلاس ها بیشتر استفاده می کنند

د) آموخته های خود را به سرعت در زندگی به کار می برند

منبع:  کتاب «مدیریت و روش تحقیق » www.modiryar.com، ص 1 تا 100

آخرین مهلت ارسال پاسخ مسابقه:1400/2/25                شماره ایتای مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) :09383004591

شایان ذکر است به 3 نفر از افرادی که پاسخ کامل را بدهند، به قید قرعه جوایزی تعلق می گیرد.

《 یتیمان در اولویّت》

?امام علی (علیه‌السلام) نسبت به خانواده‌هایی که سرپرست نداشتند و بچه‌هایی که طعم پدر را نچشیده بودند، حسّاسیّت بیشتری داشتند و آنان را در اولویّت قرار می‌دادند. مخصوصاً آن دسته از خانواده‌هایی که بر اثر جنگ مرد و پدر خود را از دست داده بودند و حقّ بزرگی بر گردن حکومت و جامعه داشته‌اند.[1]

برای امام علی (علیه‌السلام) توجه به یتیمان به قدری پراهمیت است که ایشان در وصیت خویش سفارش به یتیمان می‌نمایند. اینکه نکند روزی گرسنه باشند و به خاطر بی توجّهی مسئولین و مردم آنان از بین بروند.[2]

[1] بحارالانوار، ج41، ص123.
[2] تحف العقول، ترجمه حسن زاده، ص 333.?

سیره_علوی
محقق_خانم_طیبه_عرب_احمدی

حضور و مشارکت اعضای هسته های پژوهش و اعضای کانون در برگزاری نشست آنلاین

 با عنوان «انتخابات 1400»

تاریخ برگزاری: 1400/2/15

تعدادی از اعضای هسته ها و کانون پژوهش مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) در برگزاری نشست آنلاین با عنوان  «انتخابات 1400» که در سامانه اسکای سی رم برگزار شد، حضور و مشارکت داشتند.

به گزارش واحد پژوهش مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) شاهرود، روز چهارشنبه مورخ  1400/2/15تعدادی از اعضای هسته ها و کانون پژوهش مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) در برگزاری نشست آنلاین با عنوان  «انتخابات 1400» که به همت واحد فرهنگی و با کارشناسی جناب آقای «حسن رضوانی» در سامانه اسکای رم برگزار شد، حضور و مشارکت داشتند.

در این نشست آقای رضوانی ، مهم ترین بحث جامعه را بحث انتخابات دانستند و  مهم ترین مولفه انتخابات را حضور و انتخاب درست مردم برشمردند و بر این اساس فرمودند: « بحث انتخابات بحث بسیار مهم هر کشوری است که مهم ترین مولفه آن، مردم می باشند و به عبارت دیگر آنچه می تواند باعث اقتدار بخشی نظام باشد، حضور مردم در صحنه های سیاسی خصوصا انتخابات است. بر این اساس دشمن به دنبال ایجاد عملیات روانی در بحث انتخابات است. از این رو متهم سازی جریان  انقلابی، ادعای مخالفت نیرو های انقلابی با مذاکره و رفع تحریم ها، بزرگنمایی اختلافات جریان انقلابی، کودتای انتخاباتی و غیره را در دستور کار خود دارد.