حکم فقهی مداوا با خمر، الکل و متانول نسبت به بیماری­های خاص، خصوصا کرونا

مریم عجم[1]

چکیده
یکی از مسائلی که در احکام اسلامی دارای اهمیت بسیار است، فتوا دادن در مسائل جدید فقهی است. یکی از مسائلی که با پیشرفت جوامع بشری، نیاز به حکم جدید فقهی دارد، شرب خمر است. شرب خمر طبق نص صریح قرآن و روایات حرام است، اما با کشف مایعات جدید مانند الکل و اتانول که نوعی الکل است، ضروری می­نماید که حکم فقهی جدید درباره­ ی آنها صادر شود؛ چرا که الکل و اتانول در درمان بیماری­ها و مسائل پزشکی کاربرد فراوانی دارد؛ یکی از کاربردهای الکل در درمان بیماری کرونا است و مردم چاره­ای جز استفاده از آن در پیشگیری بیماری کرونا ندارند. پژوهش پیش رو، قصد دارد با بررسی آیات و روایات و نظرات فقها، به بحث و بررسی درباره­ی حکم فقهی استفاده از خمر و الکل در درمان بیماری­هایی همچون کرونا بپردازد.

کلمات کلیدی: الکل، اتانول، خمر، فقه

[1] - طلبه سطح2، حوزه علمیه امام جعفرصادق(علیه السلام)، شاهرود

تأثیر قوه ی سامعه بر روحیات انسان در آیات و روایات

پژوهشگر: مریم عجم 

چکیده

خداوند به انسان به عنوان اشرف مخلوقات، نعمت­های فراوانی ارزانی داشته و او را از ویژگی­های مختلفی برخوردار نموده است. یکی از این نعمات که در وجود انسان نهفته است، قوه­ی شنوایی اوست. در آیات و روایات مختلف، از ویژگی­های این قوه سخن به میان آمده است، و بر اهمیت شنیدن و فهم مسائل دین تأکید شده است؛ و انسان را به شنیدن برخی اصوات سفارش نموده و گاهی از شنیدن برخی اصوات نهی نموده­اند. در روایاتی از معصومین (ع)، سخن از حقوق اعضاء و جوارح آمده است؛ چرا که انسان در مقابل هر نعمتی از جمله اعضای بدن خود وظایفی بر عهده دارد و حقی بر گردن اوست؛ پژوهش حاضر با جستجو در آیات و روایات برآن است تا اهمیت قوه­ی سامعه و تأثیر آن را بر روحیات انسان مورد بحث و بررسی قرار دهد.

واژگان کلیدی: سمع، قوه ­ی سامعه، شنیدن

خبر برگزاری آموزه پژوهشی با عنوان

« طرح نامه نویسی »

مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع)-شاهرود

بعد از ایام تعطیلات نوروز، ادامه کلاس آموزه پژوهشی « طرح نامه نویسی » به صورت مجازی برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) شاهرود، به همت واحد پژوهش مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) شاهرود، آموزه پژوهشی « طرح نامه نویسی » با کارشناسی «سرکار خانم فاطمه مظفری» به مدت 9 جلسه و به صورت مجازی، در پیام رسان ایتا برگزار شد. تعداد 18 نفر از طلاب در این گروه حضور پیدا کردند و سرفصل ها توضیح داده شد و طلاب به مقالات معتبر ارجاع داده شدند. همچنین از طلاب خواسته شد برای هر عنوان نمونه کار بیان کنند. در پایان، امتحان به صورت کتبی برگزار شد.  

نتایج این کلاس: آشنایی با اهمیت طرح نامه و چارچوب آن، آشنایی با چگونگی طرح مسئله و تبیین موضوع، آشنایی با چگونگی بیان پیشینه تحقیق و موضوع، کلید واژه، سوالات تحقیق، فرضیات، روش، اهداف و ضرورتها،  بیان ساختار مقاله و تفاوت آن با ساختار پایان نامه، آشنایی با روش جستجو برای دستیابی به منابع و سرفصل ها و مقالات

خبر برگزاری آموزه پژوهشی با عنوان

«منبع یابی»

مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع)-شاهرود

بعد از ایام تعطیلات نوروز، آموزه پژوهشی با عنوان«منبع یابی» به صورت مجازی برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) شاهرود، به همت واحد پژوهش مدرسه علمیه امام جعفر صادق(ع) شاهرود، آموزه پژوهشی با عنوان «منبع یابی» با کارشناسی «سرکار خانم حاجی محمدی» به صورت مجازی و به مدت شش هفته در پیام رسان ایتا برگزار شد.

انتخاب موضوع مقاله پایانی و تدوین سه تحقیق کلاسی و یک مقاله از نتایج عملی برگزاری این کلاس است

عالم برزخ

لیلا جهانی

چکیده

عالم برزخ و به اصطلاح برزخ  به معنای چیزی است  که میان در شی حائل می شود و عالمی است که میان دنیا و عالم آخرت قرار گرفته است سه چیز است که در عالم برزخ خیلی نیاز می شود شامل این مواردند:

الف-حبّ حضرت علی(ع)

ب- صلوات بر محمد و آل محمد

ج- تشنه ای را سیراب کردن می باشد.

فلسفه عالم برزخ که میان دنیا و آخرت قرار گرفته مانند فلسفه هر مرحله متوسط دیگر است زیرا انتقال از محیطی به محیط دیگر، که از هر جهت با آن متفاوت است در صورتی قابل تحمل نخواهد بود که مرحل میانه ای وجود داشته باشد مرحله ای است، که برخی از ویژگی های مرحله ی اول و پاره ای از ویژگی های مرحله دوم در آن جمع شده است و هدف از اینکه انسان متولد می شود  این است که بعد از زندگی چند روزه دنیا از این محل رخت بربندد و به قیامت برسد و در بین راه مدتی را در عالم برزخ به سر می برد همانا انسان باید سعی کند عمل صالحی را انجام دهد.

مقایسه دنیا و اخرت

زهرا کریمی، طاهره موسویان

چکیده

عامل اصلی سقوط انسان غفلت است و متقابلاً کلید ترقی و تعالی انسان، خوداگاهی و توجه به خداست حل مسائلی از قبیل خدا، صفات و اخلاق الهی، عنایت خلقت، هدف آفرینش انسان و معاد و قیامت، چیزی نیست که یکباره و با یک ساعت فکر کردن تمام شود. از سوی دیگر، امواج عوامل غفلت زا و تردید آفرین در سطح جامعه و محیط زندگی انسان وجود دارد که به توبه ی خود لزوم مداومت بر تفکر را تایید می کند.

حالات و روحیات و افکار انسان دائماً در حال تغییر است و اگر تفکر تفکر در این اصول اسلامی استمرار و تداوم نداشته باشد ممکن است انسان به ناگاه متوجه شود که ایمان محکمی به این اصول ندارد وسوسه های شیاطین جن و انس شب و روز در کمین انسان نشسته تا در صورت لحظه ای غفلت، به سراغش بیاید و او را منحرف کند.

انسان تا آخر عمر در معرض وسوسه شدن و انحراف قرار دارد و از این رو لازم است پیوسته در تمامی طول عمر، تفکر را در دستور کار، آن هم از کارهای اساسی خود قرار دهیم.

 یکی از موضوعات مهمی که باید درباره ی آن فکر کرد« مقایسه دنیا و آخرت» است با توجه به این که زندگی انسان محدود به این دنیا نیست و پس از مرگ نیز در آخرت ادامه خواهد یافت.

مقایسه بین این دو زندگی و تفکر درباره ی آن ها می تواند کمکی موثر برای پیمودن مسیر تکامل باشد.

پس از آن که توجه پیدا کردید که علاوه بر زندگی دنیا، آخرتی نیز در کار است، اکنون به مقایسه ی دنیا و اخرت می پردازیم.

مقایسه هوی و هوس با اختیار و اراده انسان

نرگس شاه حسینی، عصمت عجم اکرامی

چکیده

نفس انسان اگر کنترل نشود و عقل با کمک نیروی بازدارنده ایمان آن را در حد اعتدال نگاه ندارد، سبب شقاوت و سقوط انسان می گردد.

وجود انسان، میدان عملیات غزایزی هم چون شهوت، غضب، حبّ نفس، حبّ جاه و سایر میل ها است که نیاز به یک عامل بازدارنده و متعادل دارد تا او را در برابر این غرایز در حد متعادل نگاه دارد و آن عامل، عقل است که با استفاده از آن و قدرت اختیار انسان راه درست را تشخیص می دهد و خط بطلان بر عقاید جبریون می کشد، زیرا افعال اختیاری انسان به وصف اختیاریت برای خدای متعادل معلوم است، پس اگر به وصف جبریت تحقق یابد برخلاف علم الهی واقع می شود.

نکته دیگر این که، هدایت تشریعی بر انسان ها توسط انبیاء و اوصیاء الهی حاصل شده اما هدایت تکوینی که بستگی به اراده و اختیار انسان دارد، گاهی مثل قوم ثمود از سوی این قوم مغرور و خود خواه منتفی شده است چرا که آن ها گمراهی را بر هدایت ترجیح دادند و این ترجیح نابینایی بر هدایت است به تعبیر صاحب تفسیر نمونه در ذیل آیه17 سوره مبارکه فصلت و دلیل روشن و بازی بر مساله آزادی اراده انسان و عدم اجبار او در اعمالش است.

«تجرد روح»

ام البنین موسوی، اکرم السادات حسینی

چکیده

مفسران بزرگ قرآن پیرامون معنی روح بسیار سخن گفته اند و فرمودند روح انسانی، جوهر بسیط و مکمل و محرک جسم با اراده بر اساس عقل است و روح انسان، مدرک جزئیات و کلیات است و دریابنده ی نفع و ضرر است.

در روایتی آمده است که از پیامبر(صلی الله علیه و آله) درباره حقیقت روح سوال کردند و ایشان به آیه 85 سوره اسراء اشاره کردند و فرمودند: و از تو درباره ی روح سوال می کنند بگو روح از فرمان پروزدگار من است و جز اندکی از دانش به شما داده نشده است. از دلایل عقلی بر وجود روح را می توان به عالم خواب اشاره  کرد در هنگامی که تعلق روح از بدن بطور کلی قطع نمی شود و در خواب گاه کارهایی انجام می دهیم که در بیداری هرگز برای ما ممکن نیست و از دلایل نقلی می توان به آیات و روایات بسیاری که در این زمینه بیان شده، اشاره کرد از جمله در حدیثی از امام صادق(علیه السلام) آمد که می فرمایند: اصالت انسان به خرد اوست و عقل او دینش است همچنین می توان با دقت و تامل در کیفیت حالات روحی انسان که بدون هیچ واسطه ای در انسان رخ می دهد و در همه انسان ها وجود دارد، مثل محبت، شادی، غم و… که در آن هیچ شک و تردیدی و اشتباهی نیست می توان به وسیله تجرد و غیر مادی بودن، روح را اثبات کرد.

بررسی الگوی متعالی آموزش روش تحقیق برای توسعه پایدار با روش ترکیبی

منصور شاهولی *
شبیر کرمی **

متناسب سازی تولید علم با نیازهای بخش های مختلف هر کشوری از خصوصیات جهان امروز است که می تواند به پایداری آن کشور منجر شود. این کار تنها از طریق تبیین الگوی متناسب روش تحقیق امکان پذیر است. به همین دلیل، برای بررسی الگوی متعالی آموزش روش تحقیق، به منظور تولید علم و در راستای تحقّق توسعه پایدار کشور، پژوهشی با روش ترکیبی انجام شد. جمعیت مورد مطالعه این تحقیق، دانش آموختگان مقطع دکتریِ ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه های شیراز و تهران هستند. نتایج تحقیق نشان داد که در هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسیِ آموزش روش تحقیق به این دانش آموختگان، به عنوان محققان آینده کشور، نارسایی هایی وجود دارد. در این تحقیق به نتیجه گیری شد که رعایت 14 ویژگی در آموزش روش تحقیق برای تحقّق توسعه پایدار امری ضرروی است؛ این ویژگی ها، که اجزای الگوی متعالی آموزش روش تحقیق را تشکلیل می دهند، در سه دسته هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی تدوین شده اند.

خوانندگان گرامی جهت دریافت مقاله می توانند روی کلمه دانلود کلیک کنند

نقد و بررسی کتاب رویکرد استاد مطهری به علم و دین

نویسنده: عبدالرزاق حسامی فر

یکی از موضوعات بسیار مهم مطرح در فلسفه علم و فلسفه دین، نسبت میان علم و دین است. این نسبت در دو حوزه مورد توجه قرارمی گیرد: نیاز انسان به هر دو و تقابل میان گزاره های آن دو در توصیف قوانین طبیعت. این مسئله از حوزه بررسی عمیق استاد مطهری بیرون نبوده است؛ چنان که می توان اشتغال بدان را در آثار ایشان ردیابی کرد و این کاری است که در کتاب رویکرد استاد مطهری به علم و دین انجام شده است. نویسنده در این اثر کوشیده است با استفاده از آثار استاد، دیدگاه ایشان را در باب نسبت میان علم و دین بیان کند. این مسئله در اندیشه استاد به دو صورت بحث شده است: یکی نسبت علم و ایمان و تأکید بر نیاز انسان به هر دو و دیگری مسئله نزاع علم و دین. از نظر استاد، دین ثابت و قطعی، و علم متغیّر و نسبی است. در این مقاله، هدف نقد و بررسی این کتاب و طرح برخی نکات پیشنهادی برای اصلاح آن است.

………………………………………..

 * دانشيار گروه فلسفه، دانشگاه بين المللي امام خميني (ره) ahesamifar@yahoo.com

خوانندگان گرامی جهت مطالعه مقاله می توانند بر روی کلمه دانلود کلیلک کنند