رقیه حیدری - طلبه دوم پاره وقت

رحمت در خانواده

« وَ اللهُ جَعَلَ لَکُم مِن اَنفُسِکُم اَزوَاجاً وَ جَعَلَ لَکُم مِن اَزوَاجِکُم بَنِینَ وَحَفَدَةً وَرَزَقَکُم مِنَ الطَّیِّبات » این آیه به یکی از بزرگ‌ترین نعمت‌های خدا به بشریت یعنی خانواده اشاره کرده که اساس جامعه بشری بر آن بنا شده و ادامه حیات انسان نیز به آن بستگی دارد . ازدواج زن و مرد ، علاوه بر تضمین بقای نسل انسان ، موجب آرامش هر یک از آن‌ها به وسیلة دیگری می‌شود و روحیه تعاون و همکاری که انسان‌ها به شدت به آنها نیازمندند نیز در این محیط شکل می‌گیرد . هر یک از اعضای خانواده ، به نوعی به دیگری خدمت می‌کند و بدین ترتیب ، نیازهای یکدیگررا برآورده می‌کنند و جامعه عظیم بشری در این گروه‌های کوچک به حیات خود ادامه می‌دهد . بی‌شک اگر انسان‌ها این رابطه زیبا و تکوینی را قطع کنند و بخواهند بنیان خانواده را از بین ببرند ، تیشه به ریشه خود زده‌اند و دیرزمانی برروی کره خاکی نخواهند ماند ؛ چرا که هیچ نهادی نمی‌تواند جای این محیط گرم و با صفا را پرکند .
پیامبر بزرگوار اسلام صلی الله علیه والهجامع فضایل اخلاقی و مستجمع کلیه ارزش‌های انسانی به شمار می‌رود . قر آن بیش از همه انسان‌های برجسته دیگر آن حضرت را شایسته تأسی دانسته و پیروی بی‌چون و چرای او را نه تنها بر مردم یک زمان و یک جامعه بلکه بر همگان واجب کرده است تأکید بر این موضوع بدین دلیل است که اسوه های متعددی در قرآن ذکر شده و برپیروی آنان سفارش شده است . اما هر یک به لحاظ یک یا چند جنبه از شخصیت ایشان مورد عنایت قرار گرفته‌اند و اسوه مطلق تنها وجود مبارک رسول اکرم محمد مصطفی صلی الله علیه واله است .
پیامبر اکرم صلی الله علیه واله در سلوک فردی و در امور شخصی نرم و ملایم بود ولی در تعهد ها و مسئولیت‌های اجتماعی نهایت درجه صلابت داشت. در سبک و منش اخلاقی ایشان جلوه های محبت و مهرورزی بیش از هر چیزی هویدا است . او بذر محبت می‌کاشت و اعتماد و اعتقاد درو می‌کرد . این استراتژی در تمام مراحل زندگی نبوی به کار بسته شده و نتایج مطلوبی به بار آورده است ، طوری که او را در یک سخن پیامبر رحمت لقب داده‌اند … « وَ مَا أرسَلنَاکَ إلَّا رَحمَةً لِلعَالَمِینَ » ما تورا رحمتی جز برای جهانیان است نفرستادیم.
در سیره خانوادگی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله ، مودت و رحمت در روابط و مناسبات نقش اساسی دارد و هر چه مودت و رحمت عمیق تر و گسترده تر باشد، زندگی خانوادگی از آرامش و مودت و رحمت برخوردار خواهد بود. هر چه مودت و رحمت عمیق تر باشد، توان و تحمل افراد بیشتر می شود و هر چه گسترده تر باشد رفتارها مناسب تر می گردد .در سیره پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله و اوصیای آن حضرت بر محبت و رحمت به خانواده یعنی همسر و کودکان تأکید زیادی شده است. هرچند انسان درتمام مراحل زندگی خود نیازمند محبت و رحمت است، اما در دوران کودکی این نیاز شدیدتر است..ایشان چنان به روابط محبت آمیز و ابراز محبتهای راستین تأکید دارد که می فرماید: «فرزندان و همسران خود را بسیار ببوسید که با هر بوسیدن برایشان در بهشت مقام و مرتبتی فراهم می‌شود . ». آن حضرت تا فاطمه را نمی بوسید نمی خوابید وی به تمام معنا جلوه رحمت و محبت بود و در رفتارش آن را نشان می داد. پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله هنگامی امام حسن علیه السلام و امام حسین علیه السلام را می‌بوسیدند . فردی به ایشان گفت : « من ده فرزند دارم و هرگز یکی از آنها را نبوسیده‌ام ! » پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمودند : کسی که رحم نکند ، مورد رحم واقع نمی‌شود . پیامبر مهربانمان صلی‌الله‌علیه‌وآله در جای دیگر نیز فرموده‌اند : کودکان را دوست داشته باشید و به ایشان رحم کنید ! اگر به ایشان وعده ای می‌دهید وفا کنید ؛ زیرا فکر می‌کنند که شما به آن‌ها روزی می‌دهید .
در نگاه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله محبت به کودکان نشانه پایداری اخلاق و بیداری فطرت وی و کمال حقیقی است چرا که محبت عمیق به کودکان، زمینه بارش رحمت الهی را بر آدمی فراهم می کند. وی طاقت شنیدن گریه کودکان را نداشت و به آنهایی که این حساسیت را نداشتند، هشدار می داد.آنان که کودکان را از محبت خود محروم می سازند از حقیقت انسانی بی بهره اند و خود را محروم ساخته اند. از اینرو رفتار و اخلاقیات وی در رحمت و محبت کودکان بی نظیر است
خداوند ، اصل مهرورزی به یکدیگر را در وجود زن و شوهر قرار داده است و پرورش مستمر آن ، وظیفه زن و شوهر است . مسئله مهرورزی و محبت زن و شوهر به یکدیگر ، فراتر از پاسخ به نیاز جنسی است ، به طوری که نگاه با محبت به یکدیگر و نشستن کنار هم ، باعث آرامش طرفین و افزایش محبت و تعالی خانواده می‌شود در اسلام محبت خانواده تا زمانی که زمینه معصیت خداوند را فراهم نکند ، بسیار پسندیده و سفارش شده است .
رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله درکانون خانواده هرگز ایرادی نمی گرفت وهمین طورایشان سرشار از انرژی، عشق و دوستی به همه بودند ومی‌فرمودند : «هر گاه مؤمن به چهره همسرش و همسرش به چهره او بنگرد ، خداوند با نظر رحمت به آن دو می‌نگرد و هرگاه دست یکدیگر را بگیرند ، گناهان آن دو از میان انگشتانشان فرومی‌ریزد » زیراهدف از تشکیل خانواده امر تربیت است.
امر تربيت و سازندگى از پيچيدگى برخوردار است و عجله و شتاب بر نمى‏دارد؛ خصوصا، آنجا كه هدف تربيت، رسيدن به مقام والاى «خلافت و ولايت الهى» است- خليفه‏اى كه مظهر جمال و جلال الهى در عرصه وجود مى‏باشد- و پرورش نسلى انديشمند و آگاه به تمام حوزه‏هاى انسانى، نسلى پاك و مقدس، نسلى پخته و مجرب و غيور و شجاع و مقاوم در برابر آلودگى اخلاقى و فساد اجتماعى .مشكلات فكرى و روحى و اجرايى اين مسير، آنقدر فراوان و گوناگون مى‏باشد. كه جز با پايمردى و صبر و حوصله عظيم و رنج فراوان در طول زمان،وتوکل بر خداوندوزیرسایه ی پیامبررحمت هرگز حاصل نخواهد شد.