مهم ترین عوامل دین گریزی جوانان در قرآن
پژوهشگر: زهرا عرب عامری
چکیـده
با این که دین فطری است چرا گروهی از مردم از دین خارج می شوند؟
در این تحقیق ابتدا به تعریف دین و اثبات فطری بودن آن پرداخته شده و از جوانی به عنوان نقطه ی پرگار زندگی یاد شده است. در ادامه به علل دین گریزی جوانان پرداخته شده.
از جمله علل دین گریزی، نامساعد بودن بعضی از محیط های اجتماعی است. دیگری سوء تفاهمی که در مسأله خدا برای دانشمندان پیدا می شود. مسلّماً علت انکار و اعراض بسیاری از افراد تحصیل کرده این است که مفاهیم مذهبی و دینی به طرز صحیحی به آن ها تعلیم نشده است. بسیاری از افراد هم تحت تأثیر تلقینات پدران و مادران جاهل یا مبلّغان بی سواد، افکار غلطی در زمینه ی مسائل مذهبی در ذهنشان رسوخ کرده و آن ها را دچار تردید و احیاناً انکار، می کند. عامل دیگر هم غرق شدن در شهوت پرستی و هوا پرستی است. که یکی از برنامه های استعمار غرب هم هست. جنگ و ستیزی که برخی از داعیان و مبلّغان دینی بی خرد میان دین و سایر غرایز فطری بشر ایجاد می کنند هم عامل دیگری است در دین گریزی. بعضی از مقدس مآبان و مدعیان تبلیغ دین، به نام دین با همه چیز به جنگ بر می خیزند و بدیهی است که وقتی علم، دشمن دین معرفی گردد و مفهوم زهد ترک وسائل معاش و انزوا و اعراض از انسان های دیگر باشد قطعاً و مسلماً مردم به دین بدبین می شوند.
برای جلوگیری از این موارد، مربیان دین باید اولاً بکوشند، خودشان عالم و محقق ودین شناس بشوند و به نام دین مفاهیم نامعقولی را در اذهان مردم وارد نکنند، ثانیاً در اصلاح محیط بکوشند و از آلودگی ها ی محیط تا حد امکان بکاهند، ثالثاً از همه مهم تر و بالاتر این که به نام دین و به اسم دین با فطریات مردم معارضه و مبارزه نکنند؛ آن وقت است که خواهند دید مردم « یدخلون فی دین الله افواجاً ».[1]
………………………………
1 - سوره نصر، آیه2.
نتیجـه
نتیجه آنچه گفته شد این است که دین برنامه سعادت و رستگاری بشر است و مایه عزّت و آزادگی نه محدودیت و فرومایگی.
دین کیمیای معنوی و نوش دارویی است که سبب آرامش حقیقت انسان که همان جان ملکوتی اوست می شود.
تربیت دینی افراد امری است که در هر مرحله ای روش خاص خود را می طلبد یعنی کم و کیف آموزش های دینی در مراحل مختلف زندگی متفاوت است.
تبیین صحیح از دین و دستورات حیات بخش آن برای جوانان باعث می شود که آن ها به دین و مسائل معنوی متمایل شوند و دیگر این که اگر برخورد منطقی و عقلانی با مسائل آنان شود و آن ها را درک کنیم و به خواسته های آن ها احترام بگذاریم و برای آنچه از آنان گرفته می شود، جایگزین مناسب قرار دهیم، مطمئناً هرگز یا کمتر با دوری از گرایشات معنوی در افراد و جوانان جامعه مواجه می شویم. باید این را باور کنیم که جوان ما فطرتاً دین گریز نیست و بالعکس خیلی هم متمایل است به دین و تشنه راه سعادت حقیقی و دریافت علوم دینی است. منتهی این وظیفه ای است بر همه ی مبلّغان دینی که دین را در قالب های نو و جذاب بر جوانان عرضه نمایند که آن ها را مشتاق دین و معنویت گردانند و کاری نکنند که جوانان اشتباهات و خطاهای متولّیان دین و مسئولان اجرایی دین را به پای دین بگذارند.
هر یک از افراد جامعه باید به وظیفه ی خود عمل کنند و مقابله با فساد و تبعیض و بی عدالتی در جامعه صورت بگیرد و قضاوت های نادرست انجام نشود و نقص و کمبودهای خودمانی را در عمل به حساب دین و دیانت نگذاریم و در تحقق اهداف این امر، باید سرمایه گذاری ها و هزینه های لازم مورد توجه قرار گیرد.
منابع و مآخذ
1. « قرآن کریم »
2. « نهج البلاغه »
3. مطهری، مرتضی، « مجموعه آثار »، ج 3، چ هفتم، انتشارات صدرا، تیر 1378
4. سبحانی، جعفر، « الهیات و معارف اسلامی »، چ هفتم، چاپخانه مؤسسه امام صادق (علیه السلام)، 1387
5. رمضانی، رضا، « آرای اخلاقی علامه طباطبایی »، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه ی اسلامی، تهران، 1387
6. مصباح یزدی، محمد تقی، « ره توشه »، ج 1 ـ 3، چ دوم، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، زمستان 1387
7. مکارم شیرازی، ناصر، « شرح نهج البلاغه »، ج 5، چ دوم، دارالکتب الاسلامیه، 1385
8. مکارم شیرازی، ناصر ـ سبحانی، جعفر، « پاسخ به پرسش های مذهبی »، چ اول، انتشارات جوان، 1383
9. قائم مقامی، محمد رضا، « روش های آسیب زا از منظر تربیت اسلامی »، چ دوم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، پاییز 1384
10. عابدینی مطلق، کاظم، « نهج الفصاحه »، چ سوم، چاپخانه بقیع، نشر آفرینه، 1386
11. مطهری، مرتضی، « داستان راستان »، چ بیست و هشتم، انتشارات صدرا، خرداد 1378
12. جعفری، محمد تقی، « ترجمه و تفسیر نهج البلاغه »، ج 21، چ هشتم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی
13. زهادت، عبدالمجید، « تعلیم و تربیت در نهج البلاغه »، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم
14. قرشی، سید علی اکبر، « قاموس قرآن »، ج 5، چ یازدهم، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1386
15. عبدالباقی، محمد فؤاد، « معجم المفهرس »، انتشارات اسماعیلیان، تهران، 1364
16. شادمهری، احمد، « تفسیر جوامع الجامع »، ج 1، چ ششم، آستان قدس رضوی، 1386
17. ضرابی، عبدالرضا، « مجموعه مقالات تربیتی »، گروه علوم تربیتی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام، انتشارات مؤسسه آموزشی و پرورشی امام خمینی، 1388، قم
18. بهرامی، محمد، « مقاله ی دین گریزی (عوامل و راه حل ها در پرتو قرآن) »، سایت نورمگز
19. معین، محمد، « فرهنگ فارسی »، ج 1 ـ 2، چ اول، چابخانه حیدری، نشر بهزاد و ناهید آقامیرزایی، 1382
20. مصباح یزدی، محمد تقی، « آموزش عقاید »، چ سی و یکم، شرکت چاپ و نشر بین الملل، بهار 1378
21. « وضعیت و نگرش جوانان ایران (گزارش نهایی نتایج پژوهشی طرح مشاوره ملی با جوانان) »، سازمان ملی جوانان، نسل سوم، 1380، تهران
22. حسینی دشتی، سید مصطفی، « معارف و معاریف (دایره المعارف جامع اسلامی) »، ج 3، ویرایش چهارم، مؤسسه فرهنگی آرایه، 1385
23. « پژوهش نامه علوم اجتماعی گرمسار »، معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی گرمسار، سال اول، شماره سوم، پاییز 1385
24. بیرجندی، محمد باقر، « کبریت احمر (فی شرایط المنبر) »، به کوشش: اباذری، علیرضا، چ اول، چاپخانه سبحان، 1388
25. « شرح غررالحکم و دررالکلم »، با مقدمه و تصحیح و تعلیق: حسینی ارموی، میرجلال الدین، چ سوم، انتشارات دانشگاه تهران، 1360
26. حر عاملی، محمد بن الحسن، « وسائل الشیعه »، ج 1 ـ 8، چ اول، ناشر ذوی القربی، 1387، قم
27. شیخ السلامی، سید حسین، « غررالحکم »ف ج 1، چ پنجم، انتشارات انصاریان، 1379، قم
28. عابدینی، احمد، « پلی به دنیای نسل جوان »
29. مصباح یزدی، محمد تقی، « مشکات، نظریه ی سیاسی اسلام »، ج 1، 1388
30. رضوانی نسب، عباس، « چلچراغ حکمت (جوان) »، دفتر سی و پنجم
31. فقیهی، علی نقی، « جوان و آرامش روان »، چ چهارم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
32. صادقیان، احمد، « زمزم هدایت »، چ اول، مؤسسه فرهنگی پژوهش های قرآن المهدی (عجل الله)، 1389
33. دلشاد تهرانی، مصطفی، « رهزنان دین، آسیب شناسی دین در نهج البلاغه »، انتشارات دریا، زمستان 1379
34. ساجدی، ابوالفضل، « دین گریزی چرا؟ دین گرایی چه سان؟ »، مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، تابستان 1386
35. یوسفیان، حسن، « کلام جدید »، چ اول، چاپ و صحافی مهر، قم، تابستان 1389
36. بهرامی، غلامرضا، « جوان »، چاپ نگارش، زمستان 1384
37. شاکرین، حمید رضا، « پرسش و پاسخ های دانشجویی »، دفتر نشر معارف، 1386
38. صادقیان، احمد، « قرآن و بهداشت روان »، چ اول، مؤسسه فرهنگی پژوهش های قرآنی المهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، چاپ سپهر، پاییز 1389
39. « جوانان از دیدگاه امام خمینی »، تبیان، دفتر شانزدهم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، 1389
40. جعفری، محمد تقی، « فلسفه دین »
41. « پژوهش نامه علوم اجتماعی »، شماره 3، معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی گرمسار، پاییز 1388
